| Information | |
|---|---|
| has gloss | (noun) Mongolian ruler of Samarkand who led his nomadic hordes to conquer an area from Turkey to Mongolia (1336-1405) Tamerlane, Tamburlaine, Timur, Timur Lenk |
| has gloss | eng: Tamerlane (1336 – February 1405) was a Turkic conqueror in the 14th century. His real name is Tīmūr bin Taraghay Barlas. He is also know by these names: Temur, Taimur, Timur Lenk, Timur-i Leng, Temur-e Lang, Amir Timur, Aqsaq Timur, and Tamburlaine. |
| has gloss | eng: Timur (from the Perso-Arabic form , ultimately from Chagatai (Middle Turkic) "iron"; 8 April 1336 – 18 February 1405), also known as Tamerlane (from "Timur the Lame"), was a 14th-century conqueror of much of western and central Asia, and founder of the Timurid Empire and Timurid dynasty (1370–1405) in Central Asia, which survived until 1857 as the Mughal Empire of India. |
| lexicalization | eng: Tamburlaine |
| lexicalization | eng: Tamerlane |
| lexicalization | eng: Timur Lenk |
| lexicalization | eng: Timur-Lenk |
| lexicalization | eng: Timurlenk |
| lexicalization | eng: Timur |
| instance of | (noun) a person who rules or commands; "swayer of the universe" ruler, swayer |
| Meaning | |
|---|---|
| Arabic | |
| has gloss | ara: تيمورلنك (1336 - فبراير 1405 م) قائد مغولي من القرن الرابع عشر ومؤسس الإمبراطورية التيمورية (1370 - 1405 م) في وسط آسيا وأول الحكام في العائلة التيمورية الحاكمة والتي استمرت حتى عام 1506 م. وتعني كلمة "لنك" = "الأعرج" نتيجة لإصابته بجرح خلال إحدى معاركه. أما كلمة تيمور فتعني بالمنغولية "الحديد". كان تيمورلنك قائدًا عسكريًا فذًا قام بحملات توسعية شرسة أدّت إلى مقتل العديد من المدنيين وإلى اغتنام مجتمعات بأكملها. وتيمورلنك كان مسلم، ويبدي كثيراً من التقديس لآل النبي محمد. واهتم بجمع العلماء الصناع المهرة من البلاد التي غزاها إلى عاصمته سمرقند. |
| lexicalization | ara: تيمور لنك |
| lexicalization | ara: تيمورلنك |
| Aragonese | |
| has gloss | arg: Tamerlán u Timur Lang ("Timur o coxo") naxió en 1336 en Samarcanda. Yera intelichent, un chenio melitar y encara que yera analfabeto, teneba cultura. Tamerlán superó a los mongols en lagresibidat da suya politica espansiba. Consiguió creyar un imperio con una estensión en parte coinzident con a Persia Aquemenida. Conquirió Jorezm, Khorasán, Irán, Irak, Punchab. As ziudaz que atacaba teneban dos alternatibas, u se rendiban sin resistenzia u feba una grant mortalera con os suyos abitants, feito que se desbenió en Herat, Siraf, Ispahán, Sarai, Delhi e Bagdad. Países que no ocupó pero cuentra os que luitó e que debastó en parte estioron Mongolistán, Orda d'Oro, Sultanato de Delhi, Siria e o naxient Imperio Otomán. |
| lexicalization | arg: Tamerlán |
| Egyptian Arabic | |
| has gloss | arz: تيمورلنك (1336 - فبراير 1405 م) قائد و ملك مغولى اتولد فى مدينة "شهر سبز"، جنوب سمرقند (في أوزبكستان دلوقتى). اسس الإمبراطورية التيمورية وعمل دولة قوية استمترت لحد سنة 1506وصلت دولته لما مات من دلهي فى الهند لحد دمشق فى سوريا , ومن بحيرة آرال لحد العراق و شمال و اطراف شبه الجزيرة العربية. حول عاصمته سمرقند لجنة و عمل جوامع و قصور كتيره بطراز معمارى مميز و اسر السلطان العثمانى |
| lexicalization | arz: تيمورلنك |
| Asturian | |
| has gloss | ast: Tamerlán (del persa Timür-i lang), Tamorlán, Timur Lang, Timur Lenk o cenciellamente Timur el Coxu (más correutamente, Temür, el so nome turcu dacordies cola grafía moderna). Foi un conquistador, llíder militar y políticu turcu-mongol, el caberu de los grandes conquistadores nómades del Asia Central. Dáse-y por nacíu en Kesh, Transoxana, Asia Central, el 10 dabril de 1336 (25 Šabān, 736) magar que data y llugar son cuasi de xuru inventaos y la so nacencia tuvo de ser ente caberos de la década de 1320 y entamos de la de 1330. Morrió nOtrar, cuando sempobinaba a conquistar China, na tardiada del 17 de febreru de 1405 (17 Šabān, 807). |
| lexicalization | ast: Tamerlán |
| Azerbaijani | |
| has gloss | aze: Əmir Teymur, Teymur-i Ləng, Fateh Teymur. (tr:Timur veya Timurlenk) (8 aprel 1336, Keş, Türküstan - 19 mart 1405, Otrar), Cağatay ulsunun türkləşmiş Barlas tayfasının Gürgan qoluna mənsub, adıyla tanınan imperiyanın qurucusu. Onun imperiyası şimalda Dərbənd keçidi, Volqa və İrtış çaylarından başlayaraq cənubda İran körfəzinədək, Şərqdə Qobi səhrasının hüdudları və Qanq çayı sahillərindən qərbdə Balkan yarımadasınadək geniş bir ərazini əhatə etmişdir. Astronom Uluq Bəyin babasıdır. |
| lexicalization | aze: Teymurləng |
| Belarusian | |
| has gloss | bel: Тымур, таксама вядомы як Тамэрлан, Тамерлан, Тыму́р, Амір Тэму́р, Тэмурле́нг, Тымур Кульгавы, Жалезны кульга (па-чагатайску: تیمور, літаральна: залеза, 1336 — 18 лютага 1405) — сярэднеазіяцкі дзяржаўны дзяяч і палітык, заснавальнік дынастыі Тымурыдаў, эмір 1370—1405. |
| lexicalization | bel: Тымур |
| Bengali | |
| has gloss | ben: তৈমুর বিন তারাগাই বারলাস (জাগাতাই তুর্কী: تیمور - তেমোর্, "লোহা") (১৩৩৬ - ফেব্রুয়ারি, ১৪০৫) ১৪শ শতকের একজন তুর্কী-মোঙ্গল সেনাধ্যক্ষ। তিনি পশ্চিম ও মধ্য এশিয়ার বিস্তীর্ণ অঞ্চল নিজ দখলে এনে তিমুরীয় সম্রাজ্য প্রতিষ্ঠা করেন যা ১৩৭০ থেকে ১৪০৫ সাল পর্যন্ত নেতৃত্বে আসীন ছিল। এছাড়াও তাঁর কারণেই তিমুরীয় রাজবংশ প্রতিষ্ঠা লাভ করে। এই বংশ কোন না কোনভাবে ১৮৫৭ সাল পর্যন্ত বিভিন্ন স্থানে নেতৃত্বে আসীন ছিল। তিনি তিমুরে ল্যাংগ্ নামেও পরিচিত যার অর্থ খোঁড়া তৈমুর। বাল্যকালে একটি ভেড়া চুরি করতে গিয়ে তিনি আহত হন যার ফলে তাঁর একটি পা অকেজো হয়ে যায়। তাঁর সম্রাজ্যের বিস্তৃতি ছিল আধুনিক তুরস্ক, সিরিয়া, ইরাক, কুয়েত, ইরান থেকে মধ্য এশিয়ার অধিকাংশ অংশ যার মধ্যে রয়েছে কাজাখস্তান, আফগানিস্তান, রাশিয়া, তুর্কমেনিস্তান, উজবেকিস্তান, কিরগিজিস্তান, পাকিস্তান, ভারত এমনকি চীনের কাশগর পর্যন্ত। |
| lexicalization | ben: তৈমুর লং |
| Bosnian | |
| has gloss | bos: Timurlenk – Tamerlan Veliki (1336-1405) je mongolski osvajač, tvorac ogromnog Azijskog carstva. |
| lexicalization | bos: Timur Lenk |
| Bulgarian | |
| has gloss | bul: Тимур, известен още като Тамерлан или Тимур Ланг (Тимур Куция, тъй като той има вроден дефект на лявото стъпало), е монголски завоевател, основател на Тимуридската династия. |
| lexicalization | bul: Тимур |
| Catalan | |
| has gloss | cat: Tamerlà (txagatai: تیمور - Tēmōr, "acer") conegut també com a Timur Lenk (Timur el coix), Timur Shah i Emir Timur (Emir dacer), fou un conqueridor turcomongol que establí limperi anomenat "dels timúrides". Va néixer a Kish, prop de Samarcanda suposadament el 8 dabril de 1336 i va morir el febrer del 1405. Era fill dun cap militar mongol anomenat Taragai descendent per línia materna de Genguis Khan. |
| lexicalization | cat: Tamerlà |
| Czech | |
| has gloss | ces: Tamerlán (užívá se též jména Tímúr Lenk, další možné podoby jména jsou Timur Lenk, Tímúr Leng a jejich kombinace) byl turkickým (turkotatarským) dobyvatelem a vládcem své vlastní říše rozkládající se ve 14. století především na území dnešního Íránu, Turkmenistánu, Uzbekistánu a Afghánistánu. Narozen ve měste Kesh (dnešní Šahrisabz v Uzbekistánu) v roce 1336, zemřel 14. února 1405 ve městě Otrar. Jeho jméno lze přeložit jako Timur Chromý či Chromec, což odkazuje na skutečnost, že byl už od narození částečně chromý na levou polovinu těla. |
| lexicalization | ces: Tamerlan |
| lexicalization | ces: Tamerlán |
| Chuvash | |
| has gloss | chv: Тамерлан (Уксах Тимур, Тимур), — тĕнче çĕнсе илнĕ, Вăтам Азин историйĕнче самай йĕр хăварнă çарпуçĕ. 1336 çулхи пуш уйăхĕн 11-мĕшĕнче Кеше (халĕ Шахризабз) хулинче çуралнă. 1405 çулта Отрар хулинче чирлесе вилнĕ. Историксем вăл нарăсăн 18-мĕшĕнче вилнĕ теççĕ, палăкĕ çинче вара нарăсăн 15-мĕшĕнче вилнĕ тесе çырса хăварнă. |
| lexicalization | chv: Тамерлан |
| Central Kurdish | |
| lexicalization | ckb: تەیموورلەنگ |
| Welsh | |
| has gloss | cym: :Am yr ynys, gweler Timor. Arweinydd milwrol a choncwerwr Twrco-Mongolaidd oedd Timur neu Temür, weithiau , Timur Lang, Timur Lenk neu , Tamerlane, (Perseg: Timür-i lang, “Timur y Cloff”) 10 Ebrill 1336 - 17 Chwefror 1405. |
| lexicalization | cym: Timur |
| Danish | |
| has gloss | dan: Timur Lenk (1336 - 19. februar 1405) var en krigsherre, der levede i Centralasien og blev grundlægger af det timuridiske dynasti, der bestod i henved femhundrede år. Han samlede et meget stort område under sin magt, hvilket har givet ham et særdeles blandet eftermæle. Kulturen kom til at blomstre i store dele af Centralasien, men i forbindelse med sine erobringer har han også ry for at have været en grusom tyran. |
| lexicalization | dan: Timur Lenk |
| German | |
| has gloss | deu: Tīmūr bin Taraghay Barlas (Mitteltürkisch: – Temür, „das Eisen“), in der abendländischen Geschichtsschreibung besser bekannt als Tamerlan bzw. Timur Lenk (ugs. „Timur der Lahme“ , * 8. April 1336 in Kesh, heute Shaxrisabz; † 19. Februar 1405 in Schymkent) war ein zentralasiatischer Eroberer am Ende des 14. Jahrhunderts und Gründer der Timuriden-Dynastie in Persien und Transoxanien. |
| lexicalization | deu: Tamerlan |
| Modern Greek (1453-) | |
| lexicalization | ell: Ταμερλάνος |
| Esperanto | |
| has gloss | epo: Timur (en la ĉagataa, klasika tjurka lingvo تیمور, „la fera“), fakte Timur bin Taraghay Barlas; ofte nomata Tīmur-e Lang aŭ Timur Lenk (تیمور لنگ, „Timur la lama“) kiu en okcidenta Eŭropo estis latinigita al la nomo Tamerlan – (*la 8-an de aprilo 1336 en Keŝ, nuntempe Ŝaksrisabz, hodiaŭa Uzbekio; † la 19-an de februaro 1405 en Ŝimkent, hodiaŭa Kazaĥio) – estis centrazia konkeristo fine de la 14-a jarcento. Li fondis la dinastion de Timuridoj. |
| lexicalization | epo: Timur |
| Estonian | |
| has gloss | est: Timur (ka Lonkur Timur (Timurlenk) või Tamerlan; 9. aprill 1336 Kešis Samarkandist lõunas – 15. veebruar või 18. veebruar 1405) oli mongoli päritolu Turkestani väepealik. |
| lexicalization | est: Timur |
| Basque | |
| has gloss | eus: Tamerlan, (pertsieraz Timür-i lang), Tamorlan, Timur Lenk edota Timur soilik (errena), turkiar-mongoliar konkistatzaile, buruzagi militar eta politikoa izan zen, erdialdeko Asiako azken konkistatzaile nomadetako bat. 1336 inguruan jaio zen, 1405ean hil zen Txina inbaditzeko zorian zela. |
| lexicalization | eus: Tamerlan |
| Persian | |
| has gloss | fas: امیر تیمور گورکانی یا تیمور لنگ (۸۰۷ -۷۷۱ ق / ۱۴۰۵- ۱۳۶۹ م./۷۴۸ - ۷۸۳هـ.ش) نخستین پادشاه گورکانی و موسس این سلسله که از ۷۷۱ تا ۸۰۷ هـ. ق.(۷۴۸ - ۷۸۳هـ.ش) در بیشتر ممالک آسیا با کمال قدرت و عظمت پادشاهی کرد. تیمور در زبان جغتایی به معنای «آهن» است و از او با القاب «امیر تیمور»، «تیمور لنگ»، «تیمور گورکان» و «صاحبقران» یاد شدهاست و اروپائیان به او «تامرلان» (Tamerlane) میگویند. |
| lexicalization | fas: تیمور |
| Finnish | |
| has gloss | fin: Timur Lenk (9. huhtikuuta 1336, Shahr-e-Sabz – 14. helmikuuta 1405) (tunnetaan myös nimillä Timur Tamerlane, Temur, Taimur, Tamerlane, Tamburlaine tai Timur i Leng (Taimur-e-Lang), joka tarkoittaa Timur Rampaa, koska hänen vasen jalkansa oli rampautunut taistelussa) oli 1300-luvun merkittävä turkkilaismongolilainen valloittaja ja hallitsija Keski-Aasiassa, erityisesti eteläisellä Venäjällä ja Persiassa. Timur merkitsee tšagatain kielessä rautaa. Timur Lenk perusti timuridien dynastian. |
| lexicalization | fin: Timur Lenk |
| French | |
| has gloss | fra: Tamerlan (Timour ou Timur Lang, « Timur le boiteux », du verbe persan langidan [l a ŋ i d a n] - boiter ) (1336 - février 1405), était un guerrier turco-mongol du , conquérant dune grande partie de lAsie Centrale et de lOuest. Il fonda lEmpire des Timourides et la dynastie des Timourides qui survécut jusquen 1857. Son prénom, Timur, signifie « fer » en turco-mongol (cf. mongol tömör et turc demir) et se rapproche de celui de Gengis Khan, Temüdjin. On lappelle aussi Amir Timur (Temur) (émir de fer). Né près de Samarcande en Ouzbékistan en 1336 et devenu émir de Transoxiane, il se révéla un redoutable chef de guerre, bâtissant un immense empire reposant sur la force et la terreur. Les historiens parlent souvent de « catastrophe timouride » tant ses destructions et massacres furent spectaculaires. Lors de ses conquêtes, il nhésitait pas à massacrer intégralement la population des villes qui lui résistaient à lexception notable des artisans quil déportait dans sa capitale Samarcande. Cest à ce titre qu'il se montra aussi protecteur des arts et des lettres qui firent la grandeur de sa capitale, Samarcande. |
| lexicalization | fra: Tamerlan |
| Irish | |
| has gloss | gle: Rí Mongólach ab ea Timur, Emir Timur, Amir Temur تیمور - Tēmōr, Tīmūr bin Taraghay Barlas, nó Timūr Gurkānī (1336 – 19 Feabhra 1405). Rialaigh sé impire san Áise. Mac Taraghay, a rialaigh treibh i lár na hÁise, ab ea é. |
| lexicalization | gle: Timur Bacach |
| Galician | |
| has gloss | glg: Tamerlán (1336 - 1405) é unha das adaptacións occidentais de Timur Lang, parente afastado de Genghis Khan, que se consideraba o seu fillo espiritual. O seu nome Timur, significa "ferro" en turco-mongol (cf. mongol tömör e turco demir), e evoca o de Genghis Khan, Temüdjin. Chamábaselle tamén Amir Timur (Emir de ferro). A segunda parte Lang quere dicer "coxo": « Timur o coxo » e procede do persa langidan [l a ŋ i d a n] - coxear. |
| lexicalization | glg: Tamerlán |
| Serbo-Croatian | |
| has gloss | hbs: Timur ili Timur Lenk, u zapadnoj literaturi poznatiji kao Tamerlan (1337. - 1405.) je mongolski vladar poznat kao osnivač Timuridskog carstva. |
| lexicalization | hbs: Timur |
| Hebrew | |
| has gloss | heb: טימור או תימור י-לנג (בצ'אגאטאית טורקית: تیمور) (9 באפריל 1336, שאחריסאבז - פברואר 1405), שליט וכובש מונגולי-טורקי, מגדולי הכובשים בכל הדורות, מייסדה של האימפריה הטימורית, ואבי השושלת הטימורית. נתפס כ"אבי האומה" האוזבקית. |
| lexicalization | heb: טימור לנג |
| Fiji Hindi | |
| has gloss | hif: Tamerlane (1336 – February 1405) ek Turkic conqueror rahaa. Uske aslii naam Tīmūr bin Taraghay Barlas rahaa. Uske Temur, Taimur, Timur Lenk, Timur-i Leng, Temur-e Lang, Amir Timur, Aqsaq Timur, aur Tamburlaine ke naam se bhi jaana jaawe hae. |
| lexicalization | hif: Timur |
| Hindi | |
| lexicalization | hin: तैमूर लंग |
| lexicalization | hin: तैमूरलंग |
| Croatian | |
| has gloss | hrv: Timur ili Timur Lenk, u zapadnoj literaturi poznatiji kao Tamerlan (1336. - 1405.) je mongolski vladar poznat kao osnivač Timuridskog carstva. |
| lexicalization | hrv: Timur |
| Hungarian | |
| has gloss | hun: Timur Lenk (más néven Tamerlan, Timur iLang, AmírTamerlan, Amír Timur, vagy Amír Timurlenk), azaz Sánta Timur (Kes, 1336 – 1405. február 17.) egy hódításairól híres, mongol (más kutatók szerint türkomán) fejedelem. |
| lexicalization | hun: Timur Lenk |
| lexicalization | hun: Timur-Lenk |
| Armenian | |
| has gloss | hye: Լենկթեմուր, (1336-1405), միջինասիական զորապետ, ամիրա (1370-1405)։ Մարտում վիրավորվելով՝ ստացել է «Լենկ» (կաղ) մականունը։ 1372-1405–ին ձեռնարկել է ավելի քան 20 խոշոր արշավանք և ստեղծել աշխարհակալություն, որն ընդգրկում էր Միջին Ասիան, Աֆղանստանը, Իրանը, Միջագետքը, Հայաստանը, Վրաստանը և Ատրպատականը։ 1380-90–ական թթ. Լենկթեմուրը ավերիչ հարձակումներ է գործել Ոսկե Հորդայի, Հնդկաստանի, իսկ 1400-02–ին՝ թուրքական սուլթան Բայազիդ I–ի դեմ։ Չինաստան կատարած արշավանքն ընդհատվել է Լենկթեմուրի մահվան պատճառով։ Լենկթեմուրը աչքի է ընկել ծայրահեղ դաժանությամբ։ |
| lexicalization | hye: Լենկ Թեմուր |
| lexicalization | hye: Լենկ-Թեմուր |
| lexicalization | hye: Լենկթեմուր |
| Indonesian | |
| has gloss | ind: Tamerlane (1336 – 14 Februari 1405) (Bahasa Turki Chagatai: تیمور Tēmōr, "besi"), juga dikenal sebagai Temur, Timur Lenk, Taimur, atau Timur i Leng, yang artinya Timur si Pincang, karena kaki kirinya yang pincang sejak lahir adalah seorang penakluk dan penguasa keturunan Turki-Mongol dari wilayah Asia Tengah, yang terkenal pada abad ke-14, terutama di Rusia selatan dan Persia. |
| lexicalization | ind: Tamerlane |
| Icelandic | |
| has gloss | isl: Tímúr eða Timur-i lang (tsjagataíska: تیمور - Tēmōr, "járn") (1336 – 19. febrúar 1405) var túrkmenskur herstjóri sem lagði undir sig stóra hluta Mið-Asíu og stofnaði Tímúrveldið. Stofnandi Mógúlveldisins, Babúr, var afkomandi hans. |
| lexicalization | isl: Tímúr |
| Italian | |
| lexicalization | ita: Tamerlano |
| Japanese | |
| has gloss | jpn: ティムール（ Tīmūr/Taymūr, 1336年4月9日 - 1405年2月18日）は、中央アジアのモンゴル＝テュルク系軍事指導者で、ティムール朝の建設者（在位1370年 - 1405年）。 |
| lexicalization | jpn: ティムール |
| Georgian | |
| has gloss | kat: თემურლენგი (ევროპულად, ტამერლანი) (დ. 1336, ხოჯა-ილგარი ― გ. 18 თებერვალი,1405, ოთრარი), შუააზიელი მხედართმთავარი, ემირი (1370-1405), გათურქებული მონღოლური ტომის ბეგის თარაღაის შვილი. ახალგაზრდა თემურლენგმა სახელი გაითქვა ფეოდალურ შინაომებში, ვილაიეთის მმართველი გახდა (1362) და ცოლად შეირთო ბალხისა და სამარყანდის მფლობელის ჰუსეინის და. 1362 ფეხში დაიჭრა და ამის გამო "თემურლენგი" (ტაჯიკურად "კოჭლი თემური") შეარქვეს. ორგანიზატორული და სამხედრი ნიჭის წყალობით თემურლენგი ჰუსეინთან ერთად სათავეში ჩაუდგა ფეოდალთა ლაშქარს და შეება მოგოლისტანის ჯარს, მაგრამ დამარცხდა. მალე თემურლენგსა და ჰუსეინს შორის დაიწყო ბრძოლა ხელისუფლებისათვის. 1370 თემურლენგმა ემირის წოდება მიიღო და ჩინგიზ-ყაენის შთამომავალთა სახელით ერთპიროვნულად განაგებდა მავერანაჰრს. 1388 აიღო ხვარაზმი და დაანგრია მისი დედაქალაქი ურგენჩი. |
| lexicalization | kat: თემურ ლენგი |
| lexicalization | kat: თემურლენგი |
| lexicalization | kat: თემურ–ლენგი |
| Kazakh | |
| has gloss | kaz: Әмір Темір (Темір бін-Тарағай Барлас, — Тимур-е Ләнг, Ақсақ Темір, Темірлаң) (1336—1405 жж.) — Орталық Азия жаһангері. Әмір Темірдің (Темуридтер) империясының негізін қалаған. Барлас руынан шыққан, Кеште туған. Қазір бұл Өзбекстанның Қащқадәрия облысының Шахрисабыз қаласы. Барлас руы түркі тілдес тайпаларына жатқан, қазір ұрпақтары өзбек халқының ішіне кіреді. Барластар Шыңғысханның жаулануы кезінде, қазіргі Моңғолия жерлерінен Орта Азияға көшкен. Әмір Темірдің арғы атасы Қаражер бек еді, оның баласы Ижил бек еді, оның баласы Әйлеңгір бек еді, оның баласы Беркел бек еді, оның баласы Мұхаммед Тарағай еді, оның баласы Әмір Темір. Темір барластарның бір бөлігінің бекі, жетекшісі еді. Кейін өзіне басқа бектерін қаратты, Шағатай ұлысының хандары - Моғолстанның билеушілеріне қарсы көтеріліс бастаған. Темір басқарған жігіттері керуендеріне шабуыл жасаған, соңдықтан оны жасында баспашы болды дейді. Бектердің бекі болып, Шағатай ұрпақтарынан тәуелсіз мемлекет құрған. Бірақ Шыңғысханның тікелей ұрпағы болмағандықтан, өзінің лауазымы "хан" емес, "әмір" еді.Әмір Темір Тоқтамыс ханмен көп жылдар бойы соғыс жүргізеді. |
| lexicalization | kaz: Әмір Темір |
| Korean | |
| has gloss | kor: 티무르(تيمور Tīmūr/Taymūr 1336년 4월 9일~1405년 2월 18일, 영어로는 테멀레인(Tamerlane: 절름발이 티무르))는 중앙아시아의 몽골-투르크계 군사 지도자이며, 티무르 제국의 창시자(재위 1370년 ~ 1405년)이다. 이름은 중세 몽골어로는 Temür, 현대 우즈베크어로는 Temur 로서, “테무르”라고 표기하기도 한다. 말의 뜻은 "쇠"(鐵, iron)을 의미하며 이 이름을 가진 투르크계, 몽골계의 인물은 상당히 많았다. |
| lexicalization | kor: 티무르 |
| Kurdish | |
| has gloss | kur: Tamerlane (ya jî Tîmûr) (bi kurdî: Tîmûrleng (ango Tîmûrê ku leng e, lingekî wî leng-kût-seqet bû)) (*1328 li Keş; † 18'ê reşemiyê 1405 li Çîmkent) yek ji keyê Tirk-Mongolan ê navdar e. |
| lexicalization | kur: Tîmûrleng |
| Latin | |
| has gloss | lat: Tamerlanes (1336 - 1405) fuit illustris Mongolicus domitor saeculo XIV et conditor domus regnatricis Timoridis. |
| lexicalization | lat: Tamerlanes |
| Latvian | |
| lexicalization | lav: Tamerlans |
| Lithuanian | |
| has gloss | lit: Timūrs ( تیمور - Tēmōr, 1336 m. balondė 8 d. – 1405 m. vasarė 18 d.), da žėnuoms kāp Tamerlans, bova XIV o. tiorku-muonguolu karvedis, ožkariavės dėdli šmuota Centrėnės Azėjės ė ikūrės Timūrėdu imperėjė ė Timūrėdu dinastėjė, katra egzėstava lėgu 1857 m. kāp Muoguolu imperėjė. |
| has gloss | lit: Timūras (Timūr bin Taraghay Barlas; gimė 1336 m. – mirė 1405 m. vasario 18 d.) – XIV a. Azijos karvedys, valdęs labai didelę Mongolų imperiją (1370-1405 m.), nusidriekusią per vakarinę ir vidurio Aziją. Dar buvo vadinamas Tamerlanu: persų kalba Timur - e Lang reiškia „Timūras šlubasis“, kadangi vaikystėje patyrė kojos traumą ir tapo šlubas. |
| lexicalization | lit: Timūras |
| lexicalization | lit: Timūrs |
| Malayalam | |
| lexicalization | mal: തിമൂര് |
| Marathi | |
| lexicalization | mar: तैमूर |
| Malay (macrolanguage) | |
| has gloss | msa: Tamerlane, (juga dikenali sebagai Temur, Timur Lenk, Taimur, atau Timur i Leng (Taimur-e-Lang), yang diterjemah kepada Timur tempang, kerana dia tempang kaki kirinya semenjak lahir) (1336 – 14 Februari 1405) adalah orang Turki yang terkenal pada abad ke 14 sebagai penakluk dan pemerintah di Asia Tengah, terutamanya di selatan Russia dan Persia. |
| lexicalization | msa: Tamerlane |
| Low German | |
| has gloss | nds: Tamerlan (ok Timur, * 1336; † 1406) weer en Mongolenherrscher. |
| lexicalization | nds: Tamerlan |
| Dutch | |
| lexicalization | nld: Temurlan |
| lexicalization | nld: Timoer Lenk |
| Norwegian Nynorsk | |
| has gloss | nno: Timur Lenk var ein sentralasiatisk herskar, grunnleggjaren av Timuridedynastiet. Han var også kjend som Timur den halte, persisk Timur-i Lāng, som i Europa tidvis er blitt til Tamerlane. |
| lexicalization | nno: Timur Lenk |
| Norwegian | |
| has gloss | nor: Timur Lenk (født 1336, død 1405), også kjent som Timur den halte, var en etnisk tyrkisk hærfører som grunnla Timurid-dynastiet. Timur ble emir i et rike med sentrum i Samarkand, et rike som omfattet blant annet Armenia, Afghanistan, deler av Hindustan, Syria og Mesopotamia. |
| lexicalization | nor: Timur Lenk |
| lexicalization | nor: Timurlenk |
| lexicalization | nor: Timur |
| Ossetian | |
| has gloss | oss: Тамерлан (Тимур, Амир Темур, Тимурленг, Æндон къуылых; 1336—1405) — дунейы историйы зынгæдæр тыхæйбайсджытæй иу, йæ архайд тынг бандæвта Кавказ æмæ Астæуккаг Азийы историйыл. Йæ къухы бафтыд, йæ сæйраг сахар Самарканд кæмæн уыд, уыцы егъау паддзахад саразын. |
| lexicalization | oss: Тамерлан |
| Western Panjabi | |
| lexicalization | pnb: تیمور |
| Polish | |
| has gloss | pol: Timur Chromy (ur. 9 kwietnia 1336 r. w Chodża Ilgar koło Keszu (Shahrisabz), zm. 18 lutego 1405 r. w Otrarze) − znany również jako Tamerlan i Timur Lenk (od Tīmūr-e Lang − Timur Kulawy), założyciel dynastii Timurydów, panujący w latach 1370 - 1405, zdobywca większości Azji Środkowej, Iranu, Iraku i Zakaukazia. |
| lexicalization | pol: Timur Chromy |
| Portuguese | |
| has gloss | por: Tamerlão (versão de seu nome turcomano, Timur-i-Lenk, ou "Timur, o Coxo") foi o último dos grandes conquistadores nômades da Ásia Central de origem Turco-mongol. |
| lexicalization | por: Tamerlão |
| Moldavian | |
| has gloss | ron: Timur Lenk, Tamerlan, („Timur cel Şchiop”) (persană: تیمور لنگ, sau Timur-e Gurkāni, تيمور گوركانى, din mongolă kürügän „ginere”, aluzie la căsătoria cu o prinţesă din clanul lui Ginghis Khan) (1336-1405) a fost un cuceritor mongol, întemeietorul unui imperiu cu capitala la Samarkand (astăzi în Uzbekistan) şi al dinastiei timuride, care a durat până în 1506. Statul întemeiat de el era vast, dar a avut existenţă efemeră. Imperiul se întindea din vestul Chinei până la Marea Caspică şi din Pakistan până în Siria. În 1404, expansiunea hoardelor sale spre vest l-au adus în conflict cu Imperiul Otoman, în privinţa dominaţiei Anatoliei. În bătălia de la Ankara, l-a înfrânt şi făcut prizonier pe sultanul Baiazid I (Bayezit Yıldırım, „fulgerul”). Acesta a murit în captivitate. Timur a dispus iniţial ca Baiazid să fie ţinut într-o cuşcă şi arătat fiilor acestuia. |
| lexicalization | ron: Timur Lenk |
| Russian | |
| has gloss | rus: Тамерлан (Тиму́р; 9 апреля 1336, с. Ходжа-Ильгар, совр. Узбекистан — 18 февраля 1405, Отрар, совр. Казахстан; чагатайское تیمور (Temür, Tēmōr) — железо, тюрк. Amir Temur, Tīmūr-e Lang — Железный Хромец) — один из великих мировых завоевателей, сыгравший заметную роль в истории Средней Азии и Кавказа. Выдающийся полководец, эмир (с 1370). Создатель крупной державы со столицей в Самарканде. Основатель династии тимуридов. |
| lexicalization | rus: Тамерлан |
| Sanskrit | |
| lexicalization | san: तैमूरलंग |
| Sicilian | |
| has gloss | scn: Tamerlanu è lu nomu occidintalizzatu di Timur-i lang, o puru Timur "lu sciancatu" (Kesh, Shahr-i Sabz, 1336 - Otrar 1405). Fu lu funnaturi dâ dinastìa timuridi, àttiva in Asia Cintrali e ntâ Persia livanti tra lu 1370 e lu 1507. |
| lexicalization | scn: Tamerlanu |
| Slovak | |
| has gloss | slk: Tímúr (*1336, pri Samarkande, Uzbekistan – † 18. február 1405, Keş) bol stredoáziský dobyvateľ z kmeňa Barlas, ktorý bol pôvodne mongolský, ale medzičasom hovoril po turkicky (=turkotatársky), nebol nomád a mal pôvodne turkickú a moslimskú kultúru. Založil dynastiu Tímúrovcov. S legendárnou krutosťou vytvoril obrovskú ázijskú ríšu (Tímúrova/Timurova/Tamerlánova ríša) medzi Osmanskou ríšou a Indiou, ktorá sa po jeho smrti čoskoro rozpadla. Ríša zahŕňala strednú Áziu, územie dnešného Iránu, Iraku, Afganistanu, Sýrie a stredoázijských postsovietskych republík. Bol mimoriadne krutým dobyvateľom, za jeho armádou zostávala spálená zem a hromady mŕtvol. |
| lexicalization | slk: Tímúr |
| Slovenian | |
| has gloss | slv: Timur Lenk (znan kot Temur, Tajmur, Timurlenk, Timur i Leng, Tamerlan, Tamburlajn ali Tajmur-e-Lang, kar pomeni Timur Železni hromec (Šepajoči)), tatarsko/turško-perzijski osvajalec in timuridski vladar, * 9. april 1336, Keš (Šahr-e Sabz), danes Uzbekistan, † 18. februar 1405, Čimkent, danes Kazahstan. |
| lexicalization | slv: Timur Lenk |
| lexicalization | slv: Timurlenk |
| Castilian | |
| has gloss | spa: Tamerlán (del persa Timür-i lang), Tamorlán, Timur Lang, Timur Lenk o simplemente Timur el Cojo (más correctamente, Temür, su nombre turco de acuerdo con la grafía moderna) fue un conquistador, líder militar y político turco-mongol, el último de los grandes conquistadores nómadas del Asia Central. Se le da por nacido en Kesh, Transoxiana, Asia Central, el 10 de abril de 1336 (25 Šabān, 736) aunque fecha y lugar son casi con certeza inventados y su nacimiento debería ubicarse entre finales de la década de 1320 y comienzos de la de 1330, posiblemente en Samarcanda. Murió en Otrar, de camino a conquistar China, el atardecer del 17 de febrero de 1405 (17 Šabān, 807). |
| lexicalization | spa: Tamerlan |
| lexicalization | spa: Tamerlán |
| Serbian | |
| has gloss | srp: Тамерлан (1336-1405), био је татарски емир (1360 - 1405). У три похода је побједио Златну Хорду, освојио је и потчинио Персију, Индију, Месопотамију и велики дио Мале Азије. Његово царство се простирало од Москве до Кинеског зида. Престоница царства је био Самарканд, гдје му се и гроб налази. |
| lexicalization | srp: Тамерлан |
| Swahili (macrolanguage) | |
| has gloss | swa: Timur (*8 Aprili 1336 - † 19 Februari 1405) alikuwa kiongozi mwislamu wa Waturuki na Wamongolia wa Asia ya Kati wakati wa karne ya 14 aliyeanzisha milki ya Watimuri. |
| lexicalization | swa: Timur |
| Swedish | |
| has gloss | swe: Timur Lenk (Timur efter det tjagataiska ordet för "järn", känd som Lenk, "den lame"; på persiska Timur-i Lāng; ibland förvrängt till Tamerlan), född 1336 i Kesh söder om Samarkand, död 1405, var en uzbekisk krigsherre och dynastiskapare. Han var äldste son till en mer eller mindre obetydlig stamfurste. |
| lexicalization | swe: Timur Lenk |
| lexicalization | swe: Timür Lenk |
| Tamil | |
| has gloss | tam: தைமூர் (6 ஏப்ரல் 1336-19 பெப்ரவரி 1405) 14 ஆம் நூற்றாண்டைச் சேர்ந்த துருக்கிய-மங்கோலியரான பேரரசர் ஆவார். இவர் மேற்கு ஆசியா, மத்திய ஆசியா ஆகியவற்றின் பெரும் பகுதிகளைக் கைப்பற்றி தைமூரியப் பேரரசை நிறுவினார். தைமூரிய வம்சத்தை உருவாக்கியவரும் இவரே. இப்பேரரசு, இந்தியாவில் முகலாயப் பேரரசாக 1857 ஆம் ஆண்டுவரை நீடித்தது. |
| lexicalization | tam: தைமூர் |
| Telugu | |
| has gloss | tel: తైమూర్ లంగ్ లేక తైమూర్ (ఛగ్తాయ్: تیمور - Tēmōr, "ఇనుము") (1336 – ఫిబ్రవరి 19, 1405) చరిత్ర లో ప్రసిద్ధికెక్కిన రక్త పిపాసి, హిందూ ద్వేషి మరియు మత ఛాందసుడు. ఉజ్బెకిస్తాన్లోని సమర్ఖండ్ దగ్గర నున్న కెష్ గ్రామము (ప్రస్తుతము షహ్రీసబ్జ్) లో పుట్టాడు. ఈతడు స్థాపించిన తిమురిద్ రాజ్యమే తదుపరి మొఘల్ సామ్రాజ్యముగా అవతరించింది. ఈతని అసలు పేరు అమీర్ తెమూర్. ఛగతాయ్ భాషలో తెమూర్ అనగా ఇనుము. తురుష్క ప్రభావితమైన మంగోల్ తెగ బర్లాస్ కి చెందినవాడు. తైమూర్ రాజ్యము మధ్య ఆసియా లో పెక్కు దేశములలో విస్తరించింది. ఈతని రాజ్యములో తురుష్క పారశీక సంస్కృతులు మిళితమయ్యాయి. తైమూర్ హిందూదేశములో చేసిన ఆగడాలు చరిత్ర పుటలకెక్కాయి. |
| lexicalization | tel: తైమూర్ లంగ్ |
| Tajik | |
| has gloss | tgk: Темур соли 1336 дар дехаи Хочаиган, ки карибии шахи Сели вокеъ гардидааст таввалуд шуд, падари у тарагай аз айёми кабилаи Барлос буд. Темур соли 1360 саркарда 10 сол гох батарафи феодали хукумрон ва гох ба тарафи хокими дидар гузашта мечангид.Темур дар инчо бисёр наистод Хусен, ки хокими Балх буд. Темур батарафи вай мегузарад. Хусен ва Тумур ба тарафи туглук мечанганд. Дар ин чанг Темур аз пояш сахт ярадор шуда аз хамин сабаб вайро Темури Ланг мугуфтанд.Темур мехост, ки давлати худро васеъ намояд барои хамин 35 соли умри худро дар забткорихо гузаронидааст.Темур одамонро берахмона сарашонро аз тан чудодарда каламанора месохт. Темур дар охири соли 1404 мехохад,ки ба Чин хучум карда онро ба даст дарорад. Соли 1405 дар шахри Утрор ногахон бемор шуда вафот кард. |
| lexicalization | tgk: Темури Ланг |
| Tagalog | |
| has gloss | tgl: :Para sa bansa, tingnan ang Silangang Timor. Si Timur (Wikang Chagatai: تیمور - Tēmōr, "yero", sa kasalukuyang Turkiyang Turko: Demir) (Abril 6, 1337 – Pebrero 19, 1405), isa sa mga ibang pangalan, mas karaniwang kilala bilang Tamerlane sa Kanluran, ay isang ika-14 na siglong Turko-Mongol na mananakop ng karamihan ng kanluran at Gitnang Asya, at nagtatag ng Imperyong Timurid at dinastiyang Timurid (1370–1405) sa Gitnang Asya, na nanatili hanggang 1857 bilang Imperyong Mughal ng Indya. |
| lexicalization | tgl: Timur |
| Thai | |
| has gloss | tha: ติมูร์ มีชีวิตอยู่ในปี ค.ศ. 1336 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1405 เป็นที่รู้จักในหมู่ชาวตะวันตกว่า Tamerlane ติมูร์เป็นขุนศึกที่มีเชื้อสายผสมระหว่างมองโกลและเติร์ก และเป็นผู้พิชิตดินแดนส่วนใหญ่ของเอเชียตะวันตกและเอเชียกลาง และยังเป็นผู้ก่อตั้งจักรวรรดิตีมูร์ และ ราชวงศ์ตีมูร์ ซึ่งจะคงอยู่ต่อไปจนถึงปี ค.ศ. 1857 ติมูร์เป็นที่รู้จักที่ดีที่สุดในชื่อ ตีมูร์อีแลง (Timur-e Lang) ซึ่งเป็นภาษาเปอร์เซีย แปลว่า Timur the Lame เนื่องจากเขาเคยได้รับบาดเจ็บที่ขาดในการทำศึกครั้งหนึ่ง ภายหลังจากที่ติมูร์ได้สมรสกับราชวงศ์ของเจงกีสข่าน ติมูร์ได้เปลี่ยนชื่อตัวเองเป้น Timur Gukani ซึ่งเป็นภาษาเปอร์เซียที่ดัดแปลงมากจากภาษามองโกลคำว่า kurugan แปลว่า ลูกเขย นอกจากนี้ชื่อของติมุร์ยังสามารถเขียนได้อีกหลายแบบด้วยกัน ได้แก่ Temur, Taimur, Timur Lenk, Timur-i Leng, Temur-e Lang, Amir Timur, Aqsaq Timur และชื่อภาษาอังกฤษว่า Tamerlane และ Tamburlaine นักประวัติศาสตร์คาดว่าผู้คนจำนวนกว่า 17... |
| lexicalization | tha: ตีมูร์ |
| Turkish | |
| has gloss | tur: Timur (Çağatayca: تیمور - Tēmōr, "demir") batıda bilinen ismiyle Timurlenk Büyük Timur İmparatorluğu'nun kurucusu. |
| lexicalization | tur: Timur |
| Ukrainian | |
| has gloss | ukr: Тимур, Амір Тимур, також Тамерлан (чагатайською Тимур — Залізний; 9 квітня 1336 — 19 лютого 1405) — середньоазійський державний діяч і політик, славнозвісний полководець, засновник династії Тимуридів, емір 1370 — 1405 рр. Не бувши нащадком Чингісхана, Тимур все життя правив через підставних ханів нащадків, які фактично були маріонетками в його руках. Столицею своєї імперії Тимур обрав місто Самарканд. Він сприяв розвитку науки і культури, особливо багато уваги приділяючи будівництву палаців, мечетей, мавзолеїв. Володіючи визначними організаторськими і військовими здібностями, йому вдалось сформувати численну, дисципліновану і добре озброєну армію. |
| lexicalization | ukr: Тимур |
| Urdu | |
| lexicalization | urd: امیر تیمور |
| Uzbek | |
| has gloss | uzb: Amir Temur (boshqa nomlari Timur, Temur, Taimur, Timur Lenk, Timur i Leng, Tamerlane, Tamburlaine, yoki Taimur-e-Lang, tarjimasi Temur lang(Temur oqsoq), janglardan birida lat yeganlaridan soʻng shunday deb atala boshlangan) (1336—Fevral 1405) 14 asrning buyuk turkiy lashkarboshi, O`rta Osiyodagi Temuriylar Davlatining hukmdori (1370—1405) va 1506 yilgacha turgan Temuriylar sulolasining asoschisi. |
| lexicalization | uzb: Amir Temur |
| Vietnamese | |
| has gloss | vie: Tīmūr bin Taraghay Barlas (hay Thiếp Mộc Nhi) (Chagatai Turkic: تیمور - Tēmōr, "sắt") (1336 – tháng 2 năm 1405), người phương Tây gọi là Tamerlane, là một vị hoàng đế có xuất thân từ Thổ Nhĩ Kỳ-Mông Cổ vào thế kỷ 14, người đã chinh phạt phần lớn Tây và Trung Á, và là người sáng lập Đế quốc Timurid và Triều đại Timurid (1370–1405) ở Trung Á, một đế quốc đã tồn tại dưới một số hình thức cho đến 1857. Có lẽ, ông được biết phổ biến dưới một tên Ba Tư có nghĩa xấu là Timur-e Lang có thể dịch ra là Timur Què, do ông đã bị què sau khi đã chống cự được một vết thương ở chân trong cuộc chiến. Sau khi kết hôn với gia đình của Thành Cát Tư Hãn, ông lấy tên là Timūr Gurkānī , Gurkān là một dạng Ba Tư hóa từ có nguồn gốc tiếng Mông Cổ kürügän, "con rể". Các cách viết khác tên của ông là: Temur, Taimur, Timur Lenk, Timur-i Leng, Temur-e Lang, Amir Timur, Aqsaq Timur, và Latin hóa là Tamerlane và Tamburlaine. Ước tính có thể 17 triệu người đã thiệt mạng do các cuộc chinh phục của Timur. |
| lexicalization | vie: Timur Lenk |
| Võro | |
| has gloss | vro: Timur vai Tamerlan (1336-1405) oll mongoli peritollo Turkestani väejuht, kiä 14. aastagasaal vallut ärq suurõ jao Õdagu- ja Kesk-Aasiast nink pand' alossõ umanimelidsele valitsõjasuulõ. |
| lexicalization | vro: Timur |
| Waray (Philippines) | |
| has gloss | war: Hi Timur (8 Abril 1336 – 18 Pebrero 1405), agsob liwat tawagon nga Tamerlane o Tamerlán ha katondan, usa hiya nga ika 14 gatostuig nga Turko-Mongol nga manunulong ha katundan ngan kabutngaan Asya. Hiya an nagtukod han Imperyo Timurid ngan Dinastiya Timurid (1370–1405) ha Kabutngaan Asya nga imnabot kutob 1857 nga Imperyo Mughal han Indya. |
| lexicalization | war: Timur |
| Chinese | |
| has gloss | zho: 帖木尔（Tamerlane或Timur或Taimur； تیمور（Tēmōr），察合臺語“鐵”之意，1336年－1405年）是帖木尔汗國的奠基人。 |
| lexicalization | zho: 帖木尔 |
| Links | |
|---|---|
| Show unreliable ▼ | |
| similar | e/Tamburlaine |
| similar | e/Tamerlane |
| similar | e/Timur (Tamerlane) |
| similar | e/Timur Lenk |
| similar | e/Timur |
| similar | e/simple/Tamerlane |
| similar | e/simple/Timur |
Lexvo © 2008-2024 Gerard de Melo. Contact Legal Information / Imprint
