| Arabic |
| has gloss | ara: الانفجار هو زيادة مفاجئة في الحجم مصحوبة بإنطلاق كمية كبيرة من الطاقة حيث يتم ذلك بصورة بالغة الشدة. عادةً مع تولد حرارة مرتفعة وانطلاق غازات. ومن أبرز الامثلة على الانفجارات، الانفجارات الكيميائية والنووية والثورات البركانية.مثل انفجار ت ن ت |
| lexicalization | ara: انفجار |
| lexicalization | ara: تفجيرات |
| Bosnian |
| has gloss | bos: Eksplozija je brzo oslobađanje energije, koje je povezano sa stvaranjem pritiska pri čemu dolazi do razaranja materijala nosilaca eksplozije. Kod eksplozije se reakcija odvija toliko velikom brzinom da djelići materije u graničnom sloju gasa ne mogu na vrijeme da se uklone udarnom talasu koji nastaje uslijed pritiska. Ovi udarni talasi se nazivaju detonacijama. |
| lexicalization | bos: Eksplozija |
| Bulgarian |
| has gloss | bul: : За американския филм вижте Взрив (филм). ---- Взрив или експлозия се нарича внезапно и драстично увеличаване на обем и освобождаване на енергия, обикновено съпроводени с високи температури и отделяне на газове. Експлозиите предизвикват ударни вълни. |
| lexicalization | bul: взрив |
| Catalan |
| has gloss | cat: Una explosió és lalliberament denergia en un interval temporal ínfim. Daquesta forma, la potència de lexplosió és proporcional al temps requerit. Els ordres de magnitud ranegen els gigawatts. Els orígens de les explosions se solen dividir en dues classes: * Físics: mecànics (xocs de mòbils), electromagnètics (llamps) o pneumàtics (pressions i gasos). * Químics: reaccions de cinètica ràpida. |
| lexicalization | cat: explosió |
| Czech |
| has gloss | ces: Výbuch nebo také exploze je fyzikální jev, při kterém dochází k náhlému, velmi prudkému uvolnění energie, a prudkému lokálnímu zvýšení teploty a tlaku. Tato prudká změna tlaku se šíří do okolí jako rázová vlna. |
| lexicalization | ces: výbuch |
| Danish |
| has gloss | dan: En eksplosion er en hastig udvidelse af gasser, forårsaget af enten frigivelse af et overtryk eller en forbrænding. |
| lexicalization | dan: Eksplosion |
| German |
| has gloss | deu: Eine Explosion ist eine Oxidations- oder Zerfallsreaktion mit plötzlichem Anstieg der Temperatur, des Druckes oder beider gleichzeitig (DIN EN 1127-1:1997). Dabei kommt es zu einer plötzlichen Volumenausdehnung von Gasen und der Freisetzung von großen Energiemengen auf kleinem Raum, zum Beispiel durch Sprengstoffe, explosionsfähige Atmosphäre oder aufgestaute Gase etwa in Vulkanen. Die plötzliche Volumenerweiterung verursacht eine Druckwelle, die bei einer idealen (von einer Punktquelle ausgehenden) Explosion durch das Modell der Detonationswelle beschrieben werden kann. |
| lexicalization | deu: Explosionskatastrophe |
| lexicalization | deu: Explosion |
| Modern Greek (1453-) |
| has gloss | ell: Με τον όρο έκρηξη στη Φυσική, αλλά και γενικότερα, χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε προκαλούμενη αιφνίδια ρήξη που έχει ως συνέπεια την αποκεντρούμενη, (προς τα έξω), ισχυρή πίεση. Η έκρηξη γενικά είναι αποτέλεσμα εκτόνωσης αερίων, που συνήθως οφείλεται είτε σε ανάφλεξη εκρηκτικών υλών είτε από ισχυρή πίεση που ασκείται σε αέρια με μηχανικά μέσα. |
| lexicalization | ell: έκρηξη |
| Esperanto |
| lexicalization | epo: eksplodo |
| Basque |
| lexicalization | eus: Leherketak |
| Finnish |
| has gloss | fin: Räjähdys (detonaatio) on nopea kemiallinen reaktio, jossa vapautuu suuri määrä lämpö- ja liike-energiaa. Periaatteessa kyseessä on erittäin nopea palamisreaktio, jonka teho perustuu lämpöenergian vapautumiseen sekä räjähdysaineen tilavuuteen nähden jopa monikymmenkertaiseen kaasunmuodostukseen. Muun muassa panostajat käyttävät epäonnistuneesta räjähdyksestä nimitystä deflagraatio eli räjähtävä palaminen, niin sanottu humahdus. Yleensä humahduksen rajana käytetään 2000 m/s räjähdysnopeutta. Tämä vaihtelee lähteittäin kulloisenkin räjähdysaineen tyypillisen räjähdysnopeuden mukaan. Räjähtävän aineen ei tarvitse olla niin sanottu teollinen räjähdysaine (myös R-aine), vaan myös muut aineet voivat tietyissä olosuhteissa räjähtää. Esimerkiksi polttomoottorin toiminta perustuu palotiloissa kipinän seurauksena hallitusti räjähtävään (oikeammin humahtavaan) bensiinihöyryyn tai -sumuun. Myös muut sumuna tai pölynä esiintyvät hiilivedyt ja hiilipöly voivat räjähtää. |
| lexicalization | fin: Räjähdysonnettomuudet |
| lexicalization | fin: räjähdys |
| French |
| has gloss | fra: Une explosion est la transformation rapide dune matière en une autre matière ayant un volume plus grand, généralement sous forme de gaz. Plus cette transformation seffectue rapidement, plus la matière résultante se trouve en surpression ; en se détendant jusquà léquilibre avec la pression atmosphérique, elle crée un souffle déflagrant ou détonant, selon sa vitesse. |
| lexicalization | fra: explosion |
| Hebrew |
| has gloss | heb: פיצוץ (דטונציה) הוא שינוי מהיר של חומר לחומר אחר בעל נפח גדול יותר, לרוב גז. ככל שהשינוי מהיר יותר, כך החומר שנוצר נמצא בלחץ גבוה יותר. |
| lexicalization | heb: פיצוץ |
| Hindi |
| has gloss | hin: किसी पदार्थ को एक साथ फ़ोडने की क्रिया को विस्फ़ोट कहा जाता है । विस्फ़ोट मे अधिकतर बारूद का प्रयोग किया जाता है, इसमे बारूद भी अलग अलग शक्तियों की होती है,जिसमे आर डी एक्स नामक बारूद बहुत ही शक्तिशाली होती है । बन्दूक और तोप के गोले को भी विस्फ़ोट से ही दागा जाता है । अत्याधिक ज्वलनशील पदार्थ को आग के सम्पर्क मे आते ही वह अचानक जलता है, और विस्फ़ोट हो जाता है । विस्फ़ोट के लिये तीन कारकों का होना अत्याधि्क जरूरी है, पहला ईंधन दूसरा ताप और तीसरी आक्सीजन. |
| lexicalization | hin: विस्फोट |
| Croatian |
| has gloss | hrv: Eksplozija je izuzetno brza kemijska reakcija praćena praskom, oslobađanjem velike količine topline i naglim povećanjem volumena zbog stvaranja plinovitih proizvoda. Osnovna je značajka eksplozije nagli skok tlaka u sredini gdje je ona izazvana. Ima razarajuće učinke. Ukratko rečeno, eksplozija je nekontrolirano širenje čestica. |
| lexicalization | hrv: eksplozija |
| Indonesian |
| has gloss | ind: Sebuah ledakan adalah peningkatan tajam dalam volume dan pengeluaran energi dalam cara yang membahayakan, biasanya dengan pengeluaran suhu yang tinggi dan penghasilan gas. |
| lexicalization | ind: ledakan |
| Icelandic |
| has gloss | isl: Sprenging er skyndileg aukning á rúmmáli gass, þ.e. að gasið þenst út hraðar en hljóðhraði þess og höggbylgja myndast. |
| lexicalization | isl: Sprenging |
| Italian |
| has gloss | ita: Unesplosione è un improvviso e violento rilascio di energia meccanica, chimica o nucleare, normalmente con produzione di gas ad altissima temperatura e pressione. Lespansione istantanea di questi gas crea unonda durto nel mezzo in cui avviene, che in assenza di ostacoli si espande in una sfera centrata nel punto dellesplosione. Se incontra ostacoli esercita su di essi una forza tanto maggiore quanto maggiore è la superficie investita e quanto più è vicina al centro dellesplosione. |
| lexicalization | ita: esplosione |
| Japanese |
| has gloss | jpn: 爆発（ばくはつ）とは、急速な膨張を言い、一般的には気体の急速な熱膨張を指す。 |
| lexicalization | jpn: 爆発 |
| Korean |
| has gloss | kor: 폭발(爆發)은 에너지의 부피가 극적으로 갑작스럽게 증가하면서 방출하는 것을 말하며 주로 높은 온도를 일으키며 기체를 발생시킨다. 이러한 폭발은 충격파를 만들어낸다. |
| lexicalization | kor: 폭발 |
| Dutch |
| has gloss | nld: Een explosie of ontploffing is een plotselinge vergroting van het volume en het vrijkomen van energie op een gewelddadige manier, gewoonlijk gepaard gaand met het ontstaan van hoge temperaturen en het vrijkomen van gassen. Een explosie veroorzaakt schokgolven in het medium waarin hij optreedt. Explosies worden als deflagraties gecategoriseerd als de schokgolven subsonisch zijn en als detonaties als ze supersonisch zijn. |
| lexicalization | nld: explosie |
| Norwegian Nynorsk |
| lexicalization | nno: Eksplosjonar |
| Norwegian |
| has gloss | nor: En eksplosjon er en prosess som lager en plutselig og kraftig trykkbølge som kan ha ødeleggende effekt på omgivelsene. En eksplosjon betegnes som et «smell» som er forårsaket av plutselig frigjøring av energi. En alternativ definisjon er at en eksplosjon er en eksotermisk kjemisk prosess, som forårsaker en plutselig og signifikant trykkøkning dersom den skjer i et lukket volum. En eksplosjon skjer over et kort tidsrom. |
| lexicalization | nor: eksplosjon |
| Polish |
| has gloss | pol: Wybuch – w mowie potocznej – gwałtowne wydzielenie w jednym miejscu dużych ilości energii. Wybuchowi towarzyszy zwykle nagły wzrost temperatury i wzrost ciśnienia. Wybuch powoduje powstanie fali uderzeniowej. W zależności od prędkości rozchodzenia się tej fali oraz mechanizmu wybuchu rozróżnia się deflagrację (zwaną inaczej wybuchem właściwym), eksplozję i detonację. |
| lexicalization | pol: wybuch |
| Portuguese |
| has gloss | por: Uma explosão é um processo caracterizado por súbito aumento de volume e grande liberação de energia, geralmente acompanhado por altas temperaturas e produção de gases. Uma explosão provoca ondas de pressão ao redor do local onde ocorre. Explosões são classificadas de acordo com essas ondas: em caso de ondas subsônicas, tem-se uma deflagração, em caso de ondas supersônicas (ondas de choque), tem-se uma detonação. |
| lexicalization | por: explosão |
| Quechua |
| has gloss | que: Tuqyay nisqaqa sinchiyasqa kaq imayaykunap ruranakuspa wapsiman tukuspa ancha pulinman mast'arikuspa sinchi kaqkunata - qatata icha qarata - tukuy puririyman chamqaspa hatunkaray ruqyaywan ruranakuyninmi. |
| lexicalization | que: t'uqyay |
| Russian |
| has gloss | rus: Взрыв — физический или/и химический быстропротекающий процесс с выделением значительной энергии в небольшом объёме (по сравнению с количеством выделяющейся энергии), приводящий к ударным, вибрационным и тепловым воздействиям на окружающую среду и высокоскоростному расширению газов. При химическом взрыве, кроме газов, могут образовываться и твёрдые высокодисперсные частицы, взвесь которых называют продуктами взрыва. Взрывы классифицируют по происхождению выделившейся энергии на: * химические, * физические :* взрывы ёмкостей под давлением (баллоны, паровые котлы) :** Взрыв расширяющихся паров вскипающей жидкости (BLEVE) :* взрывы при сбросе давления в перегретых жидкостях :* взрывы при смешивании двух жидкостей, температура одной из которых намного превышает температуру кипения другой :* кинетические (падение метеоритов) :* ядерные :* электрические (например при грозе). |
| lexicalization | rus: Взрывы |
| lexicalization | rus: взрыв |
| Slovak |
| has gloss | slk: Explózia alebo výbuch je veľká a prudká exotermická reakcia, ktorá prebieha rýchlejšie ako môže okolie energiu z výbuchu spotrebovať. Pri explózii nastáva veľmi veľké uvoľnenie tepla a energie. Výbuchy sa rôzne využívajú - na štiepenie hornín v lomoch, vo vojenstve na deštrukciu armády alebo budov, pre fyzikálne alebo chemické výskumy apod. Praktizujú sa aj tzv. mikroexplózie, známe je odpaľovanie cievnych blokov v akútnych prípadoch určitými liekmi pôsobiacimi ako výbušniny (kvôli usadenému vápniku vytvorenému cholesterolom). |
| lexicalization | slk: Explózia |
| Slovenian |
| has gloss | slv: Eksplozija je hitra in silovita sprostitev energije zaradi hitrega zvišanja tlaka in temperature, kar ima za posledico rušilno delovanje na okolico. Da pride do eksplozije, morata biti izpolnjena vsaj dva pogoja.Hlapi vnetljivih tekočin, plin ali gorljiv prah morajo biti pomešani z zrakom v določenem razmerju (glej tudi implozija). Hitrost udarnih valov ločimo na dve vrsti: *deflagracija povzroči udarne valove, ki imajo hitrost nižjo od hitrosti zvoka. *detonacija povzroči udarne valove z nadzvočno hitrostjo. |
| lexicalization | slv: eksplozija |
| Castilian |
| has gloss | spa: Boom: abreviatura científica del botánico Boudewijn Karel Boom 1903-1980 Una explosión es la liberación de energía en un intervalo temporal ínfimo. De esta forma, la potencia de la explosión es proporcional al tiempo requerido. Los órdenes de magnitud rondan los gigawatts. Los orígenes de las explosiones se suelen dividir en dos clases: * Físicos: mecánicos (choques de móviles), electromagnéticos (relámpagos) o pneumáticos (presiones y gases). * Químicos: de reacciones de cinética rápida. |
| lexicalization | spa: Explosiones |
| lexicalization | spa: Explosion |
| lexicalization | spa: explosión |
| Serbian |
| has gloss | srp: Експлозија је брзо увећање запремине и ослобађање енергије, што је по правилу штетно и обично праћено стварањем високе температуре и ослобађањем гасова. Експлозије изазивају таласе притиска у медијуму у којем се одигравају, по чему се и врши њигова категоризација на сагоревања или запаљења, ако су ови таласи подзвучни и детонације ако су таласи надзвучни (такође познати као шок-таласи - јер се прво претрпи удар, па онда чује звук). |
| lexicalization | srp: Експлозија |
| Swedish |
| has gloss | swe: En explosion är en snabb process som frigör energi och ger upphov till en tryckvåg. Explosioner kan vållas av exoterma kemiska processer, kärnreaktioner eller mekaniska brott (som när en ballong sprängs). |
| lexicalization | swe: explosion |
| Telugu |
| has gloss | tel: విస్ఫోటం లేదా ప్రేలుడు (పేలుడు) (Explosion) అంటే కొన్ని పదార్ధాలు ఒక్కసారిగా ఘనపరిమాణము పెరిగి పెద్ద శబ్దంతో అధిక శక్తిని విడుదల చేసే ప్రక్రియ. వివిధ రకాల బాంబులు, కొన్ని రసాయన పదార్ధాలు మరియు వాయువులు ఇలా పేలే లక్షణాన్ని కలిగివుంటాయి. వీటి మూలంగా విడుదలైన శక్తి తరంగాలు, వేడి మరియు వాయువుల ఆధారంగా విపరీతమైన ఆస్తి మరియు ప్రాణ నష్టం జరుగుతుంది. |
| lexicalization | tel: విస్ఫోటం |
| Ukrainian |
| has gloss | ukr: Вибух — надзвичайно швидке перетворення речовини, яке супроводжується миттєвим виділенням великої енергії в невеликому об'ємі. Суттєвою ознакою вибуху є різке збільшення тиску, яке викликає у навколишньому середовищі ударну хвилю. |
| lexicalization | ukr: вибух |
| Vietnamese |
| has gloss | vie: Vụ nổ là là một quá trình tăng lên đột ngột của một loại vật chất thành thể tích lớn hơn rất nhiều lần thể tích ban đầu (tới hơn 15.000 lần) dẫn đến sự vượt áp, đồng thời giải phóng ra năng lượng cực lớn và nhiệt độ rất cao. |
| lexicalization | vie: Các vụ nổ |
| lexicalization | vie: nổ |
| Chinese |
| has gloss | zho: 爆炸是某一物质系统在发生迅速的物理变化或化学反應时，系统本身的能量借助于气体的急剧膨胀而转化为对周围介质做机械功，同时伴随有强烈放热、发光和声响的效应。 |
| lexicalization | zho: 爆炸 |
