| Afrikaans |
| has gloss | afr: Demokrasie is 'n regeringsvorm gekenmerk deur gereelde en vry verkiesings waaraan meer as een party kan deelneem; verskansde burgerregte en vrye media. Die woord het sy oorsprong uit Grieks, δημοκρατíα wat bestaan uit δημος (die mense), en κρατειν (om te regeer), en die suffiks íα; dit beteken dus "Regering deur die mense". |
| lexicalization | afr: Demokrasie |
| Arabic |
| has gloss | ara: الديمقراطية تعني في الأصل حكم الشعب لنفسه، لكن كثيرا ما يطلق اللفظ علَى الديمقراطية الليبرالية لأنها النظام السائد للديمقراطية في دول الغرب، وكذلك في العالم في القرن الحادي والعشرين، وبهذا يكون استخدام لفظ "الديمقراطية" لوصف الديمقراطية الليبرالية خلطا شائعا في استخدام المصطلح سواء في الغرب أو الشرق، فالديمقراطية هي شكل من أشكال الحكم السياسي قائمٌ بالإجمال علَى التداول السلمي للسلطة وحكم الأكثريّة بينما الليبرالية تؤكد على حماية حقوق الأقليّات والأفراد وهذا نوع من تقييد الأغلبية في التعامل مع الأقليات والأفراد بخلاف الأنظمة الديمقراطية التي لا تشتمل على دستور يلزم مثل هذه الحماية والتي تدعى بالديمقراطيات اللاليبرالية، فهنالك تقارب بينهما في امور وتباعد في اُخرى يظهر في العلاقة بين الديمقراطية والليبرالية كما قد تختلف العلاقة بين الديمقراطية والعلمانية باختلاف رأي الأغلبية. |
| lexicalization | ara: ديمقراطية |
| Aragonese |
| has gloss | arg: A democrazia, (do griego gubierno do pueblo, demos "chen", y kratos, "gubierno"), ye un sistema dorganizazión, que adota formas bariatas, en o que as presonas que a forman tienen a posibiliddá dinfluyir de traza legal as dezisions d'o gubierno, dreitamén u por meyo de representans. |
| lexicalization | arg: Democracia |
| lexicalization | arg: Democrazia |
| Egyptian Arabic |
| has gloss | arz: الديموقراطيه دى مفهوم اديم بدا ايام المدينه الدوله فى اتينا الاديمه. وكان ده فى القرن الخامس ابل الميلاد ,و الكلمه دى بتتكون من كلمتين يونانيين وهما ديموس وكراتوس. كلمة ديموس ومعناها الشعب , وكلمة كراتوس و معناها سلطه. و النظام الديموقراطى بمفهومه الغربى بيعتمد بشكل كبير على على اللى كان موجود فى اتينا الاديمه فى اليونان. اللى كان النظام الديموقراطى فيها بيتشكل من حاجتين مختلفين عن بعض. الاولانيه :عباره عن مجلس بيكون من حوالى 500 عضو بياخدافكار القوانين اللى المواطنين بيادموها وبعدين يجهزوها على شكل مشروعات قوانين. التانيه:عباره عن جمعيه من المواطنين ,وده كان نوع من الديموقراطيه المباشره. وكان المواطنين الاتينيين LES CITOYENS ليهم الحق فى الكلمه و التصويت ادام الجمعيه دى اللى كان اسمها اكليزيا ECCLESIA. اتطورت الديموقراطيه مع الوقت وظهرت بشكلها الموجود دلوقتى فى اواخر القرن التامنتاشار و اول القرن التسعتاشر. |
| lexicalization | arz: ديموقراطية |
| lexicalization | arz: ديموقراطيه |
| Asturian |
| has gloss | ast: Democracia ye un sistema dorganización política nel quel poder reside nel pueblu. |
| lexicalization | ast: democracia |
| Azerbaijani |
| has gloss | aze: Demokratiya (yunan sözlərindən demos - xalq və kratos - hakimiyyət) cəmiyyətin siyasi təşkili forması; xalqın hakimiyyət mənbəyi kimi tanınmasına, dövlət işlərinin həllində iştirak etmək hüququ olmasına və vətəndaşlara geniş hüquq və azadlıqlar verilməsinə əsaslanır. Demokratiya azadlıqlar arasında vətəndaşların nümayəndəli dövlət orqanlarına seçmə və seçilməyi, söz, mətbuat, yığıncaq, mitinq və nümayişlər azadlıqları, vətəndaşların hüquq bərabərliyi, şəxsiyyət və mənzil toxunulmazlığıdır. |
| lexicalization | aze: Demokratiya |
| Belarusian |
| has gloss | bel: Дэмакра́тыя ( — «народаўладзьдзе», «рэспубліка») — форма кіраваньня дзяржавай або палітычная сыстэма, пры якой улада ажыцьцяўляецца праз прамое народаўладзьдзе (прамая дэмакратыя) альбо праз прадстаўнікоў, абіраных народам або нейкай часткай народа (прадстаўнічая дэмакратыя). Галоўнай прыкметай дэмакратыі зьяўляецца забеспячэньне прапарцыйнага прадстаўніцтва ва ўладзе як мага шырэйшых інтэрасаў насельніцтва, прысутных у краіне, а таксама дынамічная зьмена прадстаўнічай улады разам са зьменай адпавядных гэтых інтэрасаў у часе. |
| has gloss | bel: Дэмакратыя ( — «улада народа»), від палітычнага ладу дзяржавы або палітычнай сістэмы грамадства, пры якім заканадаўчыя і выканаўчыя функцыі ажыццяўляюцца як праз прамое народаўладдзе (прамая дэмакратыя), так і праз прадстаўнікоў, якія выбіраюцца народам ці якой-небудзь яго часткай (прадстаўнічая дэмакратыя). |
| lexicalization | bel: Дэмакратыя |
| Bengali |
| has gloss | ben: গণতন্ত্র (শব্দার্থে "জনগণের শাসন", গ্রীক ভাষার "δήμος", "জনগণ", "Κράτος", "শাসন", থেকে) হল কোন জাতিরাষ্ট্রের (অথবা কোন সংগঠনের) এমন একটি শাসনব্যবস্থা যেখানে প্রত্যেক নাগরিকের নীতিনির্ধারণ বা সরকারি প্রতিনিধি নির্বাচনের ক্ষেত্রে সমান ভোট বা অধিকার আছে। যদিও শব্দটি সাধারণভাবে একটি রাজনৈতিক রাষ্ট্রের ক্ষেত্রেই প্রয়োগ করা হয় তবে অন্যান্য সংস্থা বা সংগঠনের ক্ষেত্রেও এটা প্রযোজ্য, যেমন বিশ্ববিদ্যালয়, শ্রমিক ইউনিয়ন, রাষ্ট্রমালিকানাধীন প্রতিষ্ঠান ইত্যাদি। সংজ্ঞা বিভিন্ন সময়ে বিভিন্ন উপায়ে গণতন্ত্রকে সংজ্ঞায়িত করা হয়েছে। |
| lexicalization | ben: গণতন্ত্র |
| Bosnian |
| has gloss | bos: Pojam demokratija označava oblik vlasti u kojem sve odluke neke države donosi izravno ili neizravno većina njezinih građana kroz poštene izbore. Kad su ti uvjeti ispunjeni, vlast se može opisati kao demokratska. To vrijedi za razne sisteme upravljanja, jer se ti pojmovi mogu kombinirati i s drugim vrstama vlasti. |
| lexicalization | bos: demokratija |
| Bishnupriya |
| has gloss | bpy: গণতন্ত্র (গ্রীক ঠারে "δήμος", "মানু", "Κράτος", "শাসন", এত্ত) অইলতা জাতি রাষ্ট্র আহানর বা সংগঠন আহানর শাসনব্যবস্থা আহান যেহাত হাব্বি নাগরিকরতা নীতিনির্ধারণ বারো সরকারি প্রতিনিধি লেপকরানিত হাবিরতা মান্নাকরে ভোট বা মতামত দেনার অধিকার থইতারা। শব্দ এগো সাধারণভাবে রাজনৈতিক রাষ্ট্র আহার ক্ষেত্রত প্রয়োগ অর তবে অন্যান্য সংস্থা বা সংগঠনর ক্ষেত্রতও প্রযোজ্য অর, যেমন বিশ্ববিদ্যালয়, শ্রমিক ইউনিয়ন, রাষ্ট্রর মালিকানাত আসে নানান প্রতিষ্ঠান ইত্যাদি। |
| lexicalization | bpy: গণতন্ত্র |
| Breton |
| has gloss | bre: An demokratelezh (ger benel ; liester : demokratelezhioù ; a-wechoù demokratiezh) a zo un doare da aozañ aferioù publik ur strollad politikel resis, ur riez pe ur stad kevredet da gentañ holl, met e tle an demokratelezh bezañ en implij el liveoù izelañ a zo dezho ivez. Meur a doare aozañ ar mont-en-dro etre hiniennoù ha strolladoù an tiriad memaint o vevañ warnañ. Bez ez eus an demokratelezh eeun hag an demokratelezh-gannadiñ, houmañ an hini a gaver dan aliesañ. |
| lexicalization | bre: Demokratelezh |
| Bulgarian |
| has gloss | bul: Демокрацията е принцип за вземане на решения, при който се зачитат равни права на всички личности. |
| lexicalization | bul: демокрация |
| Catalan |
| has gloss | cat: La democràcia és una forma d'organització de grups de persones, la característica predominant és que la titularitat del poder resideix en la totalitat dels seus membres, fent que la presa de decisions respongui a la voluntat col·lectiva dels membres del grup. |
| lexicalization | cat: Democracia |
| lexicalization | cat: democràcia |
| Chavacano |
| has gloss | cbk: La democracia, literalmente gobierno del pueblo, es un sistema de organización, que adopta formas variadas, en el que las personas que la integran tienen la posibilidad de influir abiertamente y de manera legal sobre el proceso de toma de decisiones. |
| lexicalization | cbk: democracia |
| Cebuano |
| lexicalization | ceb: demokrasya |
| Czech |
| has gloss | ces: Demokracie (řecky δημοκρατíα, vláda lidu, původně z řeckého δημος (demos), lid a κρατειν (kratein), vládnout) je forma vlády, případně státu, ve které je zdrojem moci lid. |
| lexicalization | ces: Demokracie |
| Central Kurdish |
| has gloss | ckb: دەستەواژەی دیموکراسی بۆ وێنەکردنی شێوازێکی حوکمکردن بەکاردێت کە تیایاندا بڕیارەکان بە پێی رێنماییەکانی زۆرینەی ھاوڵاتیان بەھۆی پرۆسەیەکی ھەڵبژاردنی بێگەرد وەردەگیرێن. ئەم دەستەواژەیە دەکرێ بۆ کۆمەڵێک سیستەمی حوکمکردن بەکار بێ، نەخاسمە کە چەمکەکانی جاری وا ھەیە لەشێوەکانی تر تیدەپەڕێنی و زۆر جاریش لەگەڵیان روو دەدات. وشەی دیموکراسی لە وشەی یۆنانی (دیموکراتیا= demokratia) وەرگیراوە. وشەی یۆنانیەکە لە دوو بەش پێکھاتووە(demos) کەواتە گەل و (kratein) کەواتە حوکم لەگەڵ پاشگری (ia). کەواتە وشەکە مانای "حوکمی گەلە". |
| lexicalization | ckb: دیموکراسی |
| Welsh |
| has gloss | cym: Tarddar gair democratiaeth or Groeg δημοκρατία (democratia), δημος (demos) y werin + κρατειν (cratein) teyrnasu. Golyga ffurf o lywodraeth a reolir gan boblogaeth y gymdeithas. Maer cysyniad hwn wedi cael ei ddehongli mewn gwahanol ffurf trwy hanes. Yn hynny o beth, maen rhaid gwahaniaethu rhwng wahanol fathau o ddemocratiaeth. |
| lexicalization | cym: democratiaeth |
| Danish |
| has gloss | dan: Demokrati (græsk δημοκρατία, kommer af δήμος, démos - folk og κρατία, kratía - styre, herredømme), oversat: folkestyre, et politisk system, hvor magten ligger hos flertallet af folket. |
| lexicalization | dan: Demokrati |
| German |
| has gloss | deu: Zunächst bezeichnete Demokratie (gr. , von [dēmos], „Volk“, und [kratía], „Herrschaft“, vgl. -kratie) im antiken Griechenland die direkte Volksherrschaft. Der Begriff „Volk“ wurde in jener Zeit sehr eng gefasst, da mit diesem nur einer äußerst begrenzten Gruppe von Bürgern politische Partizipationsrechte eingeräumt wurden. So konnten in einer griechischen Polis nur Männer an Volksversammlungen teilnehmen. Heute wird Demokratie zumeist als allgemeiner Sammelbegriff für Herrschaftsformen gebraucht, deren Herrschaftsgrundlage aus einem weitgefassten und pluralistischen Volksbegriff abgeleitet wird, mit umfassenden Partizipationsrechten für alle Bürger ab Vollendung des 16. oder 18. Lebensjahres: diese betreffen z. B. die direkte Demokratie, repräsentative Demokratie, Demarchie, Radikaldemokratie, Basisdemokratie. |
| lexicalization | deu: Demokratie |
| Modern Greek (1453-) |
| has gloss | ell: Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία πηγάζει και ασκείται από τον λαό. Η ετυμολογία της λέξεως βρίσκεται στα συνθετικά «δήμος» (το σύνολο ή η συνέλευση των ανθρώπων που έχουν πολιτικά δικαιώματα) και «κράτος» (δύναμη, εξουσία, κυριαρχία). Ο όρος επινοήθηκε κατά τον πέμπτο αιώνα π.Χ., στην κλασική Ελλάδα, και χρησιμοποιήθηκε κατ αντιδιαστολή με τη μοναρχία, την αριστοκρατία και την ολιγαρχία. Σήμερα, στην καθομιλουμένη, χρησιμοποιείται συνήθως κατ αντιδιαστολή με τον όρο δικτατορία. Κεντρικό χαρακτηριστικό της δημοκρατίας είναι η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία: των πολιτών, στην άμεση δημοκρατία, ή κάποιων αντιπροσώπων τους, στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία. |
| lexicalization | ell: δημοκρατία |
| Esperanto |
| has gloss | epo: Demokratio estas formo de regado, en kiu la superan potencon havas la popolo. <font size="-1">(Etimologie : greka - dêmos popolo, kratos potenco.) |
| lexicalization | epo: demokratio |
| Estonian |
| has gloss | est: Demokraatia on valitsemisvorm ehk poliitiline režiim, milles võimukasutust legitimeerib ja kontrollib rahva tahe. |
| lexicalization | est: demokraatia |
| Basque |
| has gloss | eus: Demokrazia subiranotasuna herriaren esku uzten duen erregimen mota edo sistema politikoa da. |
| lexicalization | eus: demokrazia |
| Faroese |
| has gloss | fao: Fólkaræði stýrisskipan har ið fólkið við fólkavaldum umboðum hevur politiskt vald. |
| lexicalization | fao: Fólkaræði |
| Persian |
| has gloss | fas: دِموکراسی یا مردمسالاری، نظامی سیاسی است که در آن مردم، نه فرد یا گروهی خاص، حکومت میکنند. گونه های مختلف دموکراسی وجود دارد.میان انواع گوناگون مردمسالاری، تفاوتهای بنیادین وجود دارد. بعضی از آنها نمایندگی و قدرت بیشتری در اختیار شهروندان می گذارند. در هر صورت اگر در یک دموکراسی، قانون گذاری دقیق برای جلوگیری از توزیع نا متوازن قدرت سیاسی صورت نگیرد (برای مثال تفکیک قوا)، یک شاخه نظام حاکم ممکن است بتواند قدرت و امکانات زیادی را در اختیار گرفته و به آن نظام دموکراتیک لطمه بزند. از «حکومت اکثریت» به عنوان خاصیت اصلی و متمایز کننده دموکراسی نام برده می شود. در صورت عدم وجود حاکمیت مسؤلیت پذیر، ممکن است که حقوق اقلیتهای جامعه مورد سؤ استفاده قرار گیرد (که در آن صورت به آن دیکتاتوری اکثریت می گویند.) از اصلی ترین روندهای موجود در دموکراسیهای ممتاز می توان به وجود رقابتهای انتخاباتی عادلانه اشاره کرد. علاوه بر این، آزادی بیان، آزادی اندیشه سیاسی، و مطبوعات آزاد از دیگر ارکان اساسی دموکراسی هستند که به مردم اجازه می دهند تا با آگاهی و اطلاعات بر حسب علاقه شخصی خود رای بدهند. |
| lexicalization | fas: مردمسالاری |
| Finnish |
| has gloss | fin: Poliittisessa teoriassa demokratia hahmottaa pienen määrän eri valtiomuotojen yhdistelmiä ja myös poliittista filosofiaa. Tavallisena demokratian ominaispiirteenä pidetään toimeenpantuja kilpailullisia vaaleja. Jotta kilpailulliset vaalit voisivat toteutua kunnolla, on tavallisesti katsottu olevan tarvetta ilmaisun- ja lehdistönvapaudelle sekä jonkinasteiselle oikeusturvalle. Armeijan siviilimääräysvalta on usein nähty välttämättömyytenä ehkäisemään sekä sotilasdiktatuuria että armeijan sekaantumista politiikkaan. Joissakin maissa demokratia perustuu tasa-arvo-oikeuksien filosofiselle periaatteelle. |
| lexicalization | fin: demokratia |
| French |
| has gloss | fra: La démocratie est le régime politique ou, plus largement, un corpus de principes philosophiques et politiques, voire le phénomène social égalitaire, dans lequel le peuple est souverain et détient le pouvoir collectivement. |
| lexicalization | fra: Democratie |
| lexicalization | fra: Démocratie |
| Western Frisian |
| has gloss | fry: Demokrasy hâld yn in wize fan bestjoeren. It wurdt komt fan van de Grykske wurden δημος/dèmos, folk en κρατεω/krateo, hearsken, regearen en sokssawat ynhâld as it folk regeart. Yn in demokrasy wurdt it regear keazen troch de mearderheid fan it folk en as it folk net tefreden is kin fia wetlike regelingen in oar regear keaze wurde. |
| lexicalization | fry: demokrasy |
| Gaelic |
| has gloss | gla: Tha deamacrosaidh, sluagh-fhlaitheas no daonfhlaitheachd a’ ciallachadh nuair a tha sluagh air an riaghladh leis an t-sluagh. Mar is àbhaist, bidh taghaidhean ann, agus tha bhòta aig a’ mhòrchuid de dhuine. |
| lexicalization | gla: Deamocrasaidh |
| Irish |
| has gloss | gle: Daonlathas. Córas rialaithe a thagann chugainn ó na cathairstáit sa tSean-Ghréig. Ciallaíonn an focal as Gréigis "riail an phobail". Ní hionann an córas daonlathach fadó agus an córas atá i bhfeidhm sa lá atá inniu ann. Bhíodh córas rialtas dá gcuid féin ag gach cathairstát sa Ghréig ach cuireadh an bhéim ar an tsaoirse agus ar neamhspleáchas an duine aonair iontu go léir. |
| lexicalization | gle: Daonlathas |
| Galician |
| has gloss | glg: A democracia (do grego demos, "pobo", e kratos, "goberno", é dicir, "goberno do pobo") é un réxime político no que a soberanía reside no pobo e é exercida por este de maneira directa ou indirecta. |
| lexicalization | glg: democracia |
| Manx |
| lexicalization | glv: Deynlaghys |
| Alemannic |
| has gloss | gsw: Demokratii isch en allgemeine Sammelbegriff für Herrschaftsforme, wo ihri Herrschaftsgrundlag vom ene wiitgfasste und pluralistische Volksbegriff ableite, mit umfassende Partizipationsrächt für alli erwachsene Bürger. Drzue ghöre z. B. die diräkti Demokratii, die representativi Demokratii, d Radikaldemokratii odr d Basisdemokratii. Ursprung vom Begriff Dr Begriff stammt us em antike Griecheland und het die diräkti Volksherrschaft (gr. Δημοκρατία, vo δήμος [démos], „Volk“, und κρατία [kratía], „Herrschaft“, bezeichnet. Under Volk het me denn nit alli Lüüt verstande sondern nur e bestimmti Gruppe vo Bürger. So hai in ere griechische Polis nume Manne an Volksversammlige dörfe deilneh. Die rächtligi Lag D Demokratii isch z Dütschland im Artikel 20 Abs. 1 GG, z Östriich i, Artikel 1 vom Bundes-Verfassigsgsetz und in der Schwiiz in dr Präambel vo dr schwiizerische Bundesverfassig als tragends Verfassigsprinzip fest verankeret. |
| lexicalization | gsw: demokratie |
| Gujarati |
| has gloss | guj: લોકશાહી એટલે લોકો વડે, લોકો દ્વારા અને લોકો માટે ચાલતું શાસન. જેમાં લોકોને વાણી સ્વાતંત્ર્ય અને વિચાર સ્વાતંત્ર હોય છે. લોકો મુક્તપણે પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરી શકે છે. લોકશાહીમાં દરેક વ્યક્તિના મુળભૂત અધિકાર પર કોઇ બંધન હોતું નથી. |
| lexicalization | guj: લોકશાહી |
| Hakka Chinese |
| has gloss | hak: Mìn-tsú Tsú-ngi thoi-péu tshiu-he yù ngìn-mìn thúng-tshṳ tsṳ̂ yi-sṳ. Mìn-tsú ke thúng-tshṳ fông-fap yî-khi̍p fam-vì yû mêu-mêu thin-ngi, than-he yit-pân ngìn ngin-vì ke ngièn-tset he yù tô-su tsin-hàng thúng-tshṳ. Mìn-tsú Tsú-ngi thûng-sòng pûn-ngìn lâu Kúa-thèu Tsṳn-tshṳ khi̍p Thu̍k-tshài Tsṳn-tshṳ siông pí-káu, tì liá lióng-tsúng tsṳ-thu ha tsṳn-tshṳ khièn-li̍t kô-thu si̍p-tsûng yî séu-su-ngìn sú-song, yì-yèn Mìn-tsú Tsṳn-tshṳ yit-pân yù-tshai kóng-thai ngìn-mìn khúng-tsṳ. |
| lexicalization | hak: Mìn-tsú Tsú-ngi |
| Haitian |
| lexicalization | hat: Demokrasi |
| Serbo-Croatian |
| has gloss | hbs: Demokracija ili demokratija je oblik vladavine u kojem se političke odluke donose voljom većine, najčešće kroz izbore ili referendume, u kojima sudjeluju svi građani. U posljednjim desetljećima demokracija se koristi kao sinonim za (zapadnu) liberalnu demokraciju, ali je također priznato i postojanje tzv. ne-liberalne demokracije. "Liberalna demokracija" se obično odnosi na liberalno shvaćanje ustava i ljudskih, odnosno građanskih prava, ali se također koristi i za opisivanje nekih drugih aspekata društvenog života. Definicija demokracije se s vremenom proširila i na aspekte društva i političke kulture koji se direktno ne odnose na oblik vladavine. Većina liberalnih demokracija su parlamentarne, odnosno predstavničke demokracije, ali postoje mnoge varijacije demokracije, neke čisto hipotetičke. Izraz "demokratski" odnosno demokracija se u širem smislu koristi kako bi se opisao način odlučivanja u različitim društvenim organizacijama. |
| lexicalization | hbs: demokracija |
| Hebrew |
| has gloss | heb: דמוקרטיה (ביוונית: Δημοκρατία שלטון העם, (δήμος דמוס עם, κράτος קרטוס כוח) היא שיטת ממשל שבה יש לאזרחים יכולת להשפיע על המדיניות הציבורית במדינתם, באמצעות הצבעה, השתתפות בדיונים לפני ההחלטות ובהחלטות עצמן או בדרכים ממוסדות אחרות. יכולת ההשפעה של האזרחים אמורה להיות בלתי-תלויה במוצא, מעמד חברתי, מין, גזע, דת וכיוצא באלה. בדמוקרטיה ישירה מתנהלת ההצבעה על ענייני הממשל עצמם. בדמוקרטיה ייצוגית, שהיא השיטה הדמוקרטית המקובלת כיום, נבחרים בהצבעה נציגי הציבור לחלק מהרשויות השלטוניות (בדרך כלל לרשות המחוקקת והמבצעת), ואלו מקבלים את ההחלטות בענייני השלטון. במקומות מסוימים, כגון שווייץ וחלק מהמדינות בארצות הברית מקובלת שיטה מעורבת שבה נבחרים נציגים, אך מתקיימים גם משאלי עם באופן תדיר בנוגע לענייני ציבור שונים. המדינה הדמוקרטית היא לרוב רפובליקה, אך קיימות גם מונרכיות דמוקרטיות, שבהן סמכותו של המלך היא סמלית בלבד, כמו בממלכה המאוחדת, הולנד, בלגיה וקנדה. |
| lexicalization | heb: דמוקרטיה |
| Hindi |
| has gloss | hin: लोकतंत्र (शाब्दिक अर्थ "लोगों का शासन", संस्कृत लोक, "जनता" ,तंत्र ,"शासन", ) एक ऐसी शासन व्यवस्था है जिसमें जनता अपना शासक खुद चुनती है । यह शब्द लोकतांत्रिक व्यवस्था और लोकतांत्रिक राज्य दोनों के लिये प्रयुक्त होता है। यद्यपि लोकतंत्र शब्द का प्रयोग राजनीतिक संदर्भ में किया जाता है, किंतु लोकतंत्र का सिद्धांत दूसरे समूहों और संगठनों के लिये भी संगत है। सामांयतः लोकतंत्र विभिन्न सिद्धांतों के मिश्रण से बनते हैं, पर मतदान को लोकतंत्र के अधिकांश प्रकारों का चरित्रगत लक्षण माना जाता है। |
| lexicalization | hin: लोकतंत्र |
| Croatian |
| has gloss | hrv: Pojam demokracija označava pluraristički oblik vlasti u kojem sve odluke neke države donosi izravno ili neizravno većina njezinih građana kroz izbore. Kad su ti uvjeti ispunjeni, vlast se može opisati kao demokratska. To vrijedi za razne sustave upravljanja, jer se ti pojmovi mogu kombinirati i s drugim vrstama vlasti. |
| lexicalization | hrv: demokracija |
| Hungarian |
| has gloss | hun: A demokrácia lényege, hogy a közösség minden választójoggal rendelkező tagja részt vehet a közügyek eldöntésében, vagyis az önkormányzásban az adott térségben. A döntéshozatal módja lehet közvetlen és közvetett. Az érvényes döntést a többségi szavazatokkal vagy közös megegyezéssel hozzák az alapszabály szerint. Az alapszabályban szintén meghatározzák a különböző szintű képviseletek hatáskörét. A döntés joga lehet központosított, részben lebontott vagy alulról felépülő. Működési szabályok szerint létezik hagyományos és liberális értékrendű demokrácia. |
| lexicalization | hun: demokrácia |
| Ido |
| has gloss | ido: Demokratio esas guvernerio elektita per la majoritato di civitanaro. |
| lexicalization | ido: Demokratio |
| Interlingue |
| has gloss | ile: Democratie es un forme de guvernament. In li antiqui Grecia li parol democratie significat li direct regne del popul. |
| lexicalization | ile: democratie |
| Interlingua (International Auxiliary Language Association) |
| has gloss | ina: Democratia es un philosophia politic pro governamento per le populo. |
| lexicalization | ina: Democratia |
| Indonesian |
| has gloss | ind: Demokrasi adalah bentuk atau mekanisme sistem pemerintahan suatu negara sebagai upaya mewujudkan kedaulatan rakyat (kekuasaan warganegara) atas negara untuk dijalankan oleh pemerintah negara tersebut. Pada intinya, yang banyaklah yang menang dan yang banyak dianggap sebagai suatu kebenaran. |
| lexicalization | ind: demokrasi |
| Icelandic |
| has gloss | isl: Lýðræði er vítt hugtak yfir þær stjórnmálastefnur sem byggja á þátttöku almennings í ákvörðunum er hann varðar. Grunnútgangspunkturinn er því að valdið í tilteknu samfélagi manna eigi sér frumuppsprettu á fólkinu. Fyrr á öldum, allt fram að nútímanum, var fullveldi talið til óskoraðs guðdómleika konunga á Vesturlöndum. Almenningur lét ekki til sína taka fyrr en franska byltingin var gerð. Í sjálfstæðisyfirlýsingu Bandaríkjanna er vísað til sameiginlegs „réttar fólksins” sem ekki hafði áður spurst til. |
| lexicalization | isl: lýðræði |
| Italian |
| has gloss | ita: Il termine democrazia deriva dal greco δῆμος (démos): popolo e κράτος (cràtos): potere, ed etimologicamente significa governo del popolo. |
| lexicalization | ita: Democrazia |
| Javanese |
| has gloss | jav: Demokrasi iku wangun utawa mékanisme sistem pamaréntahan sawijining negara minangka upaya mujudaké kadhaulatan rakyat (kakuwasan warganegara) sadhuwuring negara kanggo dilaksanakaké déning pamaréntah negara kasebut. |
| lexicalization | jav: Démokrasi |
| Lojban |
| has gloss | jbo: nio lo roltrusio goi koa du le sio roprenu cu turni .i lae zo koa cu se kraski le xelso valsi nou lao xy δημοκρατία xy noi se smuni lu prenu trucie liu .i ri pu se pilno lonu te cmene soi xelso tcadu noura'o la .atenas. |
| lexicalization | jbo: roltrusi'o |
| Japanese |
| has gloss | jpn: 民主主義（みんしゅしゅぎ）、または民主政・民主制 （democracy）とは、諸個人の意思の集合をもって物事を決める意思決定の原則・政治体制をいう。 |
| lexicalization | jpn: 民主主義 |
| Georgian |
| has gloss | kat: დემოკრატია ( „დემოს“ — ხალხი; „კრატოს“ — კანონი, ძალა) — სახელმწიფო მართვის ფორმა, როდესაც მთელი ძალაუფლება უშუალოდ ხალხს ან მათ წარმომადგენლებს ეკუთვნით. დემოკრატიის უმთავრესი მოთხოვნებია – არჩევითობა და მოკლევადიანობა. გარდა ამისა ცნება დემოკრატია მოიცავს მთელ რიგ უფლებებსა და თავისუფლებებს, რომელთაც ბუნება ანიჭებს ყოველ ადამიანს განურჩევლად მისი რასული, ეთნიკური, კონფესიური, რელიგიური, სოციალური, იდეოლოგიური თუ სხვა კუთვნილებისა. |
| lexicalization | kat: დემოკრატია |
| Gikuyu |
| has gloss | kik: Ndemokirathĩ nĩ kuga thirikari ya andu ĩthondeketwo nĩ andũ nĩ ũndũ wa andũ. |
| lexicalization | kik: Ndemookirathĩ |
| Kongo |
| has gloss | kon: Dimokalasi kele mpila ya luyadilu. Ni bantu yina kele kuyalaka nsi na dimokalasi. Ngogo demokalasi kuenda na ndinga Kigeleki: δημοκρατία/dēmokratia = dimokalasi, dēmos = bantu, kratos = luyadilu. |
| lexicalization | kon: dimokalasi |
| Korean |
| has gloss | kor: 민주주의(民主主義)는 의사 결정시 시민권을 가진 모두 또는 대다수에게 열려 있는 선거 또는 국민 정책투표 등의 방법을 통하여 전체적인 구성원의 의사를 반영, 실현시키는 사상 및 정치 사회체제이다. 일반적으로 국민(인민) 개개인이 나라의 주인된 힘, 즉 주권을 행사하는 이념과 체제’라고도 표현된다. 민주주의는 근대사회에서 서구의 자유민주주의나 사회민주주의와 동의어처럼 사용되었으나 "반자유주의적 민주주의" 국가도 분명 존재하고 있다. 이런 맥락 속에서 자유주의적이라는 수식어는 엄밀히 말하면 입헌주의적 자유주의와 각인의 평등한 인권의 보장을 지칭한다. 그러나 민주주의는 다른 견해를 기술하는 데에도 널리 사용된다. 어느 경우에든, 민주주의의 이념이 민주사회에서 사회와 정치 문화에 대한 합리적 견해들을 포괄하는 것으로 의미가 무한정 확장될 수 있다.한편,민주주의에 대한 가장 간결한 정의로 링컨의 "인민의(people),인민에 의한,인민을 위한 정치"가 통용되고 있다.이는 민주주의의 핵심요소로 인민주권과 인민자치,위민·복지주의를 담고 있다 |
| lexicalization | kor: 민주주의 |
| Kurdish |
| lexicalization | kur: Demokrasi |
| lexicalization | kur: demokrasî |
| Lao |
| has gloss | lao: ປະຊາທິປະໄຕ (democracy) ແມ່ນແນວຄິດທີ່ເຊື່ອວ່າປະຊາຊົນມີສິດທີ່ຈະປົກຄອງຕົນເອງ ເຊິ່ງແຕກຕ່າງຈາກແນວຄິດກ່ອນໜ້າ ທີ່ເຊື່ອວ່າປະຊາຊົນມີຊີວິດເພື່ອການຮັບໃຊ້ພະມະຫາກະສັດ ຫຼືອ ມີຊິວິດຕາມຄວາມຕ້ອງການຂອງພະເຈົ້າ ການປ່ຽນກະບວນທັດນີ້ ແມ່ນຜົນຈາກຍຸກແສງສະຫວ່າງ |
| lexicalization | lao: ລະບອບປະຊາທິປະໄຕ |
| Latin |
| has gloss | lat: Democratia (Graece:δημοκρατία ex verbis δήμος demos, id est populus, et κρατία kratia, imperium; ergo imperium populi) est modus rem publicam regendi. Hoc est principium democratiae: "Quod omnes tangit, ab omnibus comprobetur" . |
| lexicalization | lat: democratia |
| Latvian |
| has gloss | lav: Demokrātija (no sengrieķu demos tauta, kratos vara) ir valsts pārvaldes forma kurā varu īsteno tauta (tiešā demokrātija) vai tās ievēlēti pārstāvji (reprezentatīvā demokrātija). Demokrātiskā valstī katram pilsonim ir tiesības piedalīties savas valsts pārvaldīšanā. Atsevišķu valstij svarīgu pieņemšanā vai grozīšanā iespējamas arī visu pilsoņu balsojums. Pirms 2500 gadiem Senajā Grieķijā Atēnās praktizēja šādu demokrātijas paveidu. Mūsdienās pastāv galvenokārt pārstāvnieciskās demokrātijas: tauta ievēl pārstāvjus, kas gatavo un pieņem lēmumus tās vārdā. |
| lexicalization | lav: demokrātija |
| Lingala |
| has gloss | lin: Demokrasi liutí na maloba mábalé ma ligresi : δήμος demos elingí koloba bǎna ba ekólo mpé κράτος kratos elingí koloba bokonzi. Demokrasi elingí bôngó koloba bokonzi o mabɔ́kɔ o bǎna mbóka mpé mpɔ̂ ya bolámu ya bangó. |
| lexicalization | lin: demokrasi |
| Lithuanian |
| has gloss | lit: Demuokratėjė (gr. δήμος liaudis + κρατῶ valdau) reišk valdīma skvarma, katruo vėsė pėlėitē tor teisė dalīautė šalėis valdīmė, skėrtėngā nu valdīma skvarmas, katruo tuokė teisė prėklausa vėinā klasē, ėšskėrtėnē gropē o autuokratou. Ta teisė pėlėitē igīvendėn tėisiuogē referendomūs ė plebėscėtūs o per sava ėšrėnktos atstuobos. |
| has gloss | lit: Demokratija (gr. δήμος liaudis + κρατῶ valdau) reiškia valdymo formą, kurioje visi piliečiai turi teisę dalyvauti šalies valdyme, skirtingai nuo valdymo formos, kurioje tokia teisė priklauso vienai klasei, išskirtinei grupei arba autokratui. Šią teisę piliečiai įgyvendina tiesiogiai referendumuose ir plebiscituose arba per savo išrinktus atstovus. |
| lexicalization | lit: demokratija |
| lexicalization | lit: Demuokratėjė |
| Letzeburgesch |
| lexicalization | ltz: Demokratie |
| Malayalam |
| has gloss | mal: ജനാധിപത്യം എന്നത് ജനങ്ങള് ഭരിക്കുന്ന അല്ലെങ്കില് ജനങ്ങളാല് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടവര് ഭരിക്കുന്ന ഒരു ഭരണ രീതിയാണ്. ഇംഗ്ലീഷ് പദമായ Democracy ഗ്രീക്ക് ഭാഷയില് നിന്നാണ്് ഉണ്ടായത്. ഭാഷാപരമായി ജനങ്ങളുടെ ആധിപത്യം (rule by the people) എന്നാണര്ഥം. ഗ്രീക്കിലെ demos, എന്നാല് "ജനങ്ങള്," എന്നും kratos, എന്നാല് "ഭരണം" എന്നുമാണ്്. ജനാധിപത്യം ഒരു ഭരണക്രമമാണ്്. എന്നാല് പൊതുവായി അതൊരൊരു രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥയെയാണ്് കുറിക്കുന്നത്. ഈ വ്യവസ്ഥ സര്ക്കാര് സംഘടനകള്, സര്ക്കാരേതര സംഘടനകള്, താഴേതട്ട് സംഘങ്ങള്, തൊഴിലാളി പ്രസ്ഥാനങ്ങള്, വ്യവസായ-വാണിജ്യ സംഘങ്ങള് എന്നിവയിലൊക്കെ ഈ വ്യവസ്ഥ പരീക്ഷിക്കപ്പെടാവുന്നതാണ്്. അര്ത്ഥ തലങ്ങള് |
| lexicalization | mal: ജനാധിപത്യം |
| Marathi |
| lexicalization | mar: लोकशाही |
| Macedonian |
| has gloss | mkd: Зборот демократија потекнува од грчките зборови δημος што значи „народ“ и κρατειν што значи „владеење“ и суфиксот íα и означува „владеење на народот“. |
| lexicalization | mkd: демократија |
| Mongolian |
| has gloss | mon: Ардчилал нь улс төрийн онолын хувьд өөр хоорондоо холбоо хамааралтай засаглалын хэлбэр, улс төрийн философиудын цогц юм. Ардчиллын нэг үндсэн шинж нь чөлөөт сонгууль явагддаг явдал. Чөлөөт сонгууль явагдахын тулд үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, хэвлэл мэдээллийн чөлөөтэй байдал, хууль ёсны дагуу удирдах зэрэг зүйлс хэрэгтэй байдаг. Иймд эдгээр нь ч ардчиллын гол тулгуур шинжүүд болно. Дарангуйлал, улс төрийн асуудалд хөндлөнгөөс оролцох явдлыг цээрлэхийн тулд цэргийн хүчинг ард түмэн захирч зохиулах явдлыг мөн чухалчилдаг. Зарим орнуудад ардчилал нь тэнцүү эрх гэсэн зарчим дээр тулгуурладаг. |
| lexicalization | mon: ардчилал |
| Malay (macrolanguage) |
| has gloss | msa: Demokrasi ialah suatu bentuk kerajaan dimana kuasa menggubal undang-undang dan struktur kerajaan adalah ditentukan oleh rakyat. Dalam sistem demokrasi, undang-undang digubal samada oleh rakyat atau wakil yang dipilih oleh rakyat. Sebuah negara atau kerajaan yang mengamalkan sistem demokrasi adalah dipanggil negara atau kerajaaan yang demokratik. |
| lexicalization | msa: demokrasi |
| Mirandese |
| has gloss | mwl: Democracie ye un regime de gobierno adonde l poder de tomar amportantes decisones políticas stá cun ls cidadanos (pobo), direta ó andiretamente, por meio de repersentantes eileitos — forma mais ousada. Ua democracie puode eisistir nun sistema persidencialista ó parlamentarista, republicano ó monárquico. |
| lexicalization | mwl: democracie |
| Mazanderani |
| has gloss | mzn: دموکراسی اتا یونانی وآزه هسه که معنی مازرونی بونه مردم سالاری. دموکراسی اتا حوکومت ره بوت بونه که ونه دله مردم رای جا حوکومت گرون انتخاب بونه. امروزه ویشتر دنیا کشورون وشون حوکومت مردم سالاری هسه. |
| lexicalization | mzn: دموکراسی |
| Nahuatl languages |
| has gloss | nah: Tlācatēpacholiztli in tēpacholiztli iuhcāyōtl quihtoznequi in tlein in huelitiliztli tlatēctli īpan mochi īnōncuaquīzalizhuān. |
| lexicalization | nah: tlācatēpacholiztli |
| Min Nan Chinese |
| has gloss | nan: Bîn-chú sī ùi Ji̍t-gí Hàn-jī-sû khip-siu--lâi-ê, chiàu jī ê ì-sù tō-sī jîn-bîn chò-chú, jîn-bîn chú-chhâi, nā Se-kok kāng-chit-ê sû ê sû-goân (pí-lūn democracy), sī ùi Hi-lia̍p-gí ián-piàn--lâi-ê, ì-sū sī jîn-bîn thóng-tī. Chit-ê sû ki-pún-tek sī chí 1 khoán chèng-hú ê khoán-sek kap chèng-tī ê chè-tō͘, chò-tīn tī 1 ê siā-kûn iah kok-ka--ni̍h seng-oa̍h ê jîn-bîn, in ka-tī soán-te̍k beh hō͘ chiâ chò léng-tō-chiá (khó-lêng sī chèng-tóng thoân-thé he̍k-chiá-sī kò-jîn), pēng-chhiáⁿ koat-tēng beh hō͘ siáⁿ-lâng lâi chè-tēng hoat-lu̍t. |
| lexicalization | nan: Bîn-chú |
| Low German |
| has gloss | nds: De Demokratie (ooltgreeksch δημοκρατία, vun δήμος dēmos „Volk“ un κρατία, kratía „Macht, Herrschup, Kraft, Stärk“) weer in de Antike, in Grekenland, de Naam för de Herrschup, de direkt vun dat Volk utöövt wurrn is. Hüdigendags warrt Demokratie tomeist bruukt as en Naam för verscheden Formen vun Herrschup, de ehr Grundlaag vun dat Volk hernehmt. So’n Formen sünd de direkte Demokratie, de repräsentative Demokratie, de Radikaldemokratie un de Basisdemokratie. |
| lexicalization | nds: Demokratie |
| Nepali |
| has gloss | nep: लोकतन्त्र (वा प्रजातन्त्र) शासनको एउटा व्यवस्था हो। यो व्यवस्था दुई प्रकारका हुन्छन्। प्रत्यक्ष प्रजातन्त्रमा शासनको दायित्व सीधा रुपमा शासित जनताले निर्वाह गर्दछन् भने प्रतिनिधिमूलक लोकतन्त्रमा शासनको दायित्व जनताद्वारा निर्वाचित प्रतिनिधिहरुद्वारा हुने गर्दछ। प्रायः, सानो जनसंख्यामा प्रत्यक्ष र ठूलो जनसंख्यामा प्रतिनिधिमूलक लोकतन्त्र बढी प्रभावकारी देखिन्छन्। |
| lexicalization | nep: लोकतन्त्र |
| Nepal Bhasa |
| has gloss | new: मक्कळाट्चि (तमिल भाषा:மக்களாட்சி ) छगू तमिल भाषाया नांजागु संकिपा खः। थ्व संकिपा सन् १९९५य् पिहांवगु खः। |
| lexicalization | new: मक्कळाट्चि |
| Dutch |
| has gloss | nld: Democratie is een bestuursvorm. Het Nederlandse woord stamt af van de Griekse woorden (dèmos), "volk" en (krateo), "heersen, regeren" en betekent dus letterlijk "volksheerschappij". Dit houdt in dat het volk zelf stemt over de wetten, zoals bijvoorbeeld in Athene, of het volk verkiest vertegenwoordigers die de wetten maken, zoals in België en Nederland. |
| lexicalization | nld: Democratie |
| Norwegian Nynorsk |
| has gloss | nno: :Sjå òg skodespelet Demokrati Folkestyre eller demokrati (frå gresk: δημοκρατία, demokratia) er eit styresett der størstedelen av innbyggjarane i eit samfunn kan røysta over korleis samfunnet skal styrast. I moderne demokrati har alle statsborgarar over ein viss alder røysterett, men somme tider med visse unntak, som fengsla eller umyndiggjorte menneske. Vidare held ein val med jamne mellomrom, anten over saker som skal avgjerast, eller over kven som skal representera folket og ta avgjerder for det. Maktfordelingsprinsippet er grunnleggjande for moderne demokrati. Det same er ytringsfridom, særleg frie medium. |
| lexicalization | nno: Demokrati |
| lexicalization | nno: Folkestyre |
| Norwegian |
| has gloss | nor: :Se også: Demokrati (teaterstykke), Kirkedemokrati Demokrati (av gresk, demos, folk og kratos, makt) er en styreform som baserer seg på at folket bestemmer hva slags politikk som skal føres. Ordet betyr folkestyre. |
| lexicalization | nor: Demokrati |
| Occitan (post 1500) |
| has gloss | oci: La democracia es un ensems de principis filosofics e politics quorganizan lo fonctionament dun grop social segon de règlas definidas, decididas, aplicadas e conta-rotladas per totes los membres d'aquel grop, sens privilègi ni exclusion. |
| lexicalization | oci: Democracia |
| Western Panjabi |
| lexicalization | pnb: لوک راج |
| Polish |
| has gloss | pol: Demokracja (gr. demokratia "rządy ludu", od wyrazów demos "lud" + krateo "rządzę") – ustrój polityczny, w którym źródło władzy stanowi wola większości obywateli. |
| lexicalization | pol: Demokracja |
| Portuguese |
| has gloss | por: Democracia("demo+kratos") é um regime de governo onde o poder de tomar importantes decisões políticas está com os cidadãos (povo), direta ou indiretamente, por meio de representantes eleitos — forma mais usual. Uma democracia pode existir num sistema presidencialista ou parlamentarista, republicano ou monárquico. |
| lexicalization | por: Democracia |
| Quechua |
| has gloss | que: Akllanakuspa kamachinakuy, Runakamay, Dimukratiya icha Dimukrasya (grigu simimanta: Δημοκρατία, chaymanta kastilla simipi: democracia) nisqa mama llaqtapiqa mama llaqtayuq runakunaqa mama llaqta pusaq runankunata, umalliq nisqa runatapas akllankum. |
| lexicalization | que: Akllanakuspa kamachinakuy |
| Moldavian |
| has gloss | ron: Democraţia (în traducere literală "conducere de către popor", din grecescul δημοκρατία - demokratia, de la demos, "popor" + kratos, "putere") este un regim politic care se bazează pe voinţa poporului. Principiile de bază ale democraţiei sunt votul universal şi suveranitatea naţiunii. |
| lexicalization | ron: democraţie |
| lexicalization | ron: Democrație |
| Russian |
| has gloss | rus: Демократия ( — «власть народа», от — «народ» и — «власть») — вид политического устройства государства или политической системы общества, при которой единственно легитимным источником власти в государстве признается его народ. При этом управление государством осуществляется народом либо напрямую (прямая демократия), либо косвенно, через избираемых посредников или через судебные разбирательства (представительная демократия). В современной политической науке термин «демократия» употребляется как для обозначения теоретической идеальной модели (нормативный подход), так и для описания реально существующих государственных систем в странах, где политический процесс относительно полно отвечает требованиям, предъявляемым к демократии как идеалу (эмпирический подход). |
| lexicalization | rus: Демократия |
| Yakut |
| has gloss | sah: Демократия (грек. δημοκρατία — дьон дьаhалтата) диэн дьон көҥүл талыы систематын нөҥүө былааhы тутар дьаhалта көрүҥэ уонна политика философията. Демократия Былыргы Грецияҕа үөскээбитэ. |
| lexicalization | sah: Демократия |
| Sicilian |
| has gloss | scn: La Dimucrazzìa è dda forma di cuvernu nta la quali li dicisioni li pigghia la maiuranza di li citadini, attraversu un prucessu elittivu. Stu tèrmini veni di lu grecu δημοκρατία (demokratia), parola cumposta di δήμος (demos), ca voli diri "pòpulu", e κράτειν (kratein), ca voli diri "rigulari, guvirnari", cchiù lu suffissu ία (ia). Dunca lu significatu è "cuvernu di lu pòpulu". |
| lexicalization | scn: Dimucrazzia |
| lexicalization | scn: Dimucrazzìa |
| Sinhala |
| has gloss | sin: ප්රජාතන්ත්රවාදය යනු ප්රජාව විසින් ප්රජාව පාලනය කිරිමයි. ප්රජාවගේ සාමුහික තීරණය මත ගොඩනගා ගනු ලබන පාලන තන්ත්රයයි. මේ තුල සාමුහිකත්වය, සමානාත්මතාව යන සංකල්ප අන්තර්ගතය. |
| lexicalization | sin: ප්රජාතන්ත්රවාදය |
| Slovak |
| has gloss | slk: Demokracia ( po grécky δημοκρατíα = vláda ľudu > z gréckeho δημος (demos)=ľud + κρατειν (kratein)= vládnuť) je: * a) forma politického zriadenia, v ktorom je zdrojom všetkej moci ľud. Vo všeobecnej forme demokracie sa menšina v rámci daných politických organizačných štruktúr podriaďuje rozhodnutiam väčšiny a táto väčšina je zároveň zaviazaná k rešpektovaniu neodobrateľných práv menšiny. V dnešnej dobe je demokracia všeobecne považovaná za „najmenej zlý“ (Churchill) model vlády. * b) historicky politické zriadenie v starovekom Grécku vo väčšine jeho mestských štátov, najmä v Aténach v 6. - 4. storočí pred Kr. majúce isté charakteristiky a) * c) V širšom slova zmysle termín demokracia označuje aj súbor názorov a postojov jednotlivca k okolnému svetu, ku spoločnosti, v súlade s a). |
| lexicalization | slk: Demokracia |
| Slovenian |
| has gloss | slv: Demokracíja (grško δημοκρατíα (demokratía) iz δημος (demos - ljudstvo) in κρατειν (kratein - vladati) - »vladavina ljudstva«) je oblika vladavine, v kateri oblast, oziroma pravica vladati, izvira iz ljudstvo. To lahko svojo pravico izvršuje neposredno; vendar so danes bolj uveljavljeni modeli predstavniške demokracije, v katerih ljudstvo izbere svoje politične predstavnike, ki jim podeli mandat vladanja za določeno časovno obdobje. Tako vzpostavljena oblast se znotraj demokratičnih oblik vladavine običajno deli na tri veje: zakonodajno, izvršilno in sodno. Te tri veje oblasti svojo funkcijo opravljajo v okviru danih pooblastil in po svoji vesti, državljani pa nad njimi vršijo nadzor in skrbijo, da oblast deluje v skladu z njihovimi individualnimi in družbenimi pričakovanji. |
| lexicalization | slv: Demokracija |
| Somali |
| lexicalization | som: Dimoqraadi |
| Castilian |
| has gloss | spa: Democracia es una forma de organización de grupos de personas, cuya característica predominante es que la titularidad del poder reside en la totalidad de sus miembros, haciendo que la toma de decisiones responda a la voluntad colectiva de los miembros del grupo. En sentido estricto la democracia es una forma de gobierno, de organización del Estado, en la cual las decisiones colectivas son adoptadas por el pueblo mediante mecanismos de participación directa o indirecta que le confieren legitimidad a los representantes. En sentido amplio, democracia es una forma de convivencia social en la que los miembros son libres e iguales y las relaciones sociales se establecen de acuerdo a mecanismos contractuales. |
| lexicalization | spa: Democracia |
| Albanian |
| has gloss | sqi: Demokracia (gr. demo - popull, kraci - rendi, në kuptimin sundues) është një formë e jetës politike të një rendi sundues popullor. Përkufizimi i fjalës përshkruan vetëm se kush do të sundojë dhe përkundër interpretimeve të ndryshme, ai nuk përfshin përshkrime se si duhet të qeverisë i zgjedhuri. Duke filluar pas luftës së dytë botërore, interpretimet për demokracinë si rendë qeverisës i shteteve janë shumuar, dhe ndërmjet tyre ka dallime të mëdha. Gjatë historisë së sistemeve shtetërore, brezi i sistemeve shtetërore demokratike është zgjeruar dhe në të futen rendet shtetërore liberale, rendet shtetërore një partiake deri tek rendet shtetërore të emërtuara demokratike por që në të vërtet nuk kanë asgjë që i lidhë me kuptimin e fjalës demokraci. |
| lexicalization | sqi: Demokracia |
| Sardinian |
| has gloss | srd: Democrazia est una peraula chi derivat dae su gregu δημοκρατία chi cheret narrer "potere de su populu". Democrazia est unu forma e guvernu inue su potere est gestidu dae unu parlamentu cumpostu dae rappresentates (o delegados) elègidos cun dunu sistema elettorale dae su populu. |
| lexicalization | srd: Demograzia |
| Serbian |
| has gloss | srp: Демократија је политичка оријентација која фаворизује владу народа одн. изабраних представника народа. |
| lexicalization | srp: демократија |
| Swahili (macrolanguage) |
| has gloss | swa: Demokrasia (ni neno kutoka lugha ya Kigiriki, demokratia maana yake utawala na watu) ni aina ya serikali. Kwenye demokrasia, watu fulani wa kwenye jumuia wanamchagua kiongozi wao. Kuna njia kede-kede za kufanya hivi, lakini mchakato kamili kikawaida huitwa kushikilia uchaguzi. |
| lexicalization | swa: Demokrasia |
| Swedish |
| has gloss | swe: Demokrati är ett statsvetenskapligt begrepp som syftar på några besläktade former av styrelseskick där makten i (oftast) en stat utgår från dess medborgare via allmänna och fria val, oftast av förtroendevalda representanter till dess parlament. Sedan åren kring 1990 är demokrati det styrelseskick som råder i flest nationer i världen. Av världens samtliga allmänt erkända nationer förnekar endast Saudiarabien, Myanmar, Brunei samt Vatikanstaten sin demokratiska legitimitet. Övriga anser sig alltså ha ett demokratiskt styrelseskick av något slag , även om det ibland är högst tveksamt att landet skulle vara demokratiskt, bland annat baserat på brister i landets valsystem, vilka folkgrupper som har rösträtt och instabilitet vad gäller den yttersta makten. Exempel på andra styrelseskick är monarki, envälde, diktatur, aristokrati och teokrati. |
| lexicalization | swe: demokrati |
| Silesian |
| lexicalization | szl: Dymokracyjo |
| Tamil |
| has gloss | tam: மக்களாட்சி அல்லது சனநாயகம் என்பது "மக்களால் மக்களுக்காக நடத்தப்பெறும் அரசாங்கம்" என வரைவிலக்கணம் கொண்டது. தற்போது உலகில் உள்ள மிகப்பெரும்பாலான நாடுகளில் இந்த முறையே கைகொள்ளப்படுகிறது. பொதுவாக ஒரு நாட்டின் மக்கள், தங்களின் கருத்துக்களைத் தேர்தலின் மூலம் பதிவு செய்து, தங்கள் சார்பாளர்களைத் (சார்பாளிகளைத், பிரதிநிதிளைத்) தேர்ந்தெடுப்பர். தேர்ந்தெடுக்கப்பட்ட சார்பாளிகள் தனிக்கட்சியாகவோ அல்லது மற்ற சார்பாளிகளுடன் சேர்ந்து கூட்டணியாகவோ ஆட்சி செய்வர். |
| lexicalization | tam: மக்களாட்சி |
| Telugu |
| has gloss | tel: ప్రజాస్వామ్యం అనేది ఒక రాజకీయ భావన లేదా ప్రభుత్వ ఏర్పాటు విధానం. ఇందులో ప్రజలు నిర్ణయాధికారాన్ని కలిగివుంటారు. ఆంగ్లం లో Democracy అని అంటారు. గ్రీకు బాషా పదము డిమోక్రటియా నుండి ఉద్బవించినది. dēmos అనగా ప్రజలు, kratos అనగా బలము పరిపాలన అని అర్థము.ప్రజాస్వామ్యం నకు, ప్రతి ఒక్కరికి ఆమోదయొగ్యమైన (నిర్దిష్టమైన) నిర్వచనం అంటూ ఏది లేదు. కాని రాజనీతి శాస్త్రం వివరణ ప్రకారం ప్రజాస్వామ్యం రెండు ప్రధాన నియమాలను అనుసరిస్తుంది. * సమాజం లోని ప్రతి ఒక్కరు సమానం * అందరు స్వతంత్ర్యాన్ని అనుభవించుట |
| lexicalization | tel: ప్రజాస్వామ్యం |
| Tajik |
| has gloss | tgk: Демократия - аз калимаи юнони (demos-халк,kratos-хокимият) гирифта шуда маънояш хокимият дар дасти халк аст,боз демократия ба халк озодии сухан,интихоб кардан ва интихоб шуданро кафолат медихад.Дар моддаи якуми Сарконуни ЧТ гуфта шудааст , ки Точикистон давлати демократи, хукукбунёд,дуняви ва ягона мебошад. Точикистон аз соли 1991 демократияи худро сохта истодааст. Демократия шакли ташкилоти сиёсии чамъият, ки аз руйи иштироки гражданхо дар кори идоракуни, баробарии онхо дар назди конун, хукукхои сиёси ва озодии шахс, аз дигар шаклхои хокимият фарк мекунад. Аз ин ру пеш аз хама шакли давлат аст. Демократия аз шаклхои дигари давлат (истибдод, автократия, диктатураи ошкорои харби ва гайрахо) бо хусусиятхои зерин фарк мекунад: ба таври расми эътироф намудани принсипи тобеияти акаллият ба аксарият; баробари ва озодии гражданхо; интихоби будани органхои давлати ва гайрахо. |
| lexicalization | tgk: Демократия |
| Tagalog |
| has gloss | tgl: Ang demokrasya ay, sa literal, ang pamamahala ng mga tao (mula sa Griyego: demos, "mga tao," at kratos, "paghahari" o "pamamahala"). Nasa gitna ng iba't ibang kahulugan ng demokrasya ang kaparaanan na ginagampanan ng pamamahala nito, at ang binubuo ng "mga tao", ngunit may mga kapakipakinabang na mga salungat ang magagawa sa mga oligarkiya at awtokrasya, kung saan mataas na nakatuon ang kapangyarihang politikal at hindi nasasakop ng makahulugang pagpipigil ng mga tao. Samantalang ginagamit sa kadalasan ang katagang demokrasya sa konteksto ng isang politikal na estado, ang mga prinsipyo na nailalapat din sa ibang bahagi ng pamamahala. |
| lexicalization | tgl: demokrasya |
| Thai |
| has gloss | tha: ประชาธิปไตย คือ ระบอบการปกครองของรัฐ ซึ่งบริหารอำนาจรัฐมาจากเสียงข้างมากของพลเมือง โดยพลเมืองอาจใช้อำนาจของตนโดยตรงหรือผ่านผู้แทนที่ตนเลือกไปใช้อำนาจแทนก็ได้ หรืออาจถือตามคำกล่าวของอดีตประธานาธิบดีแห่งสหรัฐอเมริกา อับราฮัม ลินคอล์น ที่ว่า ประชาธิปไตยเป็น การปกครองของประชาชน โดยประชาชน และเพื่อประชาชน นับเป็นรูปแบบการปกครองที่เกิดขึ้น ณ นครรัฐกรีกโบราณในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในกรุงเอเธนส์ภายหลังการก่อจลาจลเมื่อ 508 ปีก่อนคริสตกาล |
| lexicalization | tha: ประชาธิปไตย |
| Tigrinya |
| lexicalization | tir: ዲሞክራሲ |
| Turkish |
| has gloss | tur: Demokrasi, tüm üye veya vatandaşların, organizasyon veya devlet politikasını şekillendirmede eşit hakka sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Yunanca (δῆμος, yani dimos, halk zümresi, ahali + κράτος, yani kratia iktidar) sözcüğünden türemiştir. Türkçeye, Fransızca démocratie sözcüğünden geçmiştir. Genellikle devlet yönetim biçimi olarak değerlendirilmesine rağmen, üniversiteler, işçi ve işveren organizasyonları ve bazı diğer sivil kurum ve kuruluşlar da demokrasi ile yönetilebilirler. |
| lexicalization | tur: demokrasi |
| Ukrainian |
| has gloss | ukr: Демокра́тія ( з =народ+влада=влада народу) — форма правління в державі, при якій єдиним легітимним джерелом влади в державі визнається її народ. При цьому управління державою здійснюється народом або безпосередньо (пряма демократія), або опосередковано, через обираних представників (представницька демократія). |
| lexicalization | ukr: Демократія |
| Urdu |
| lexicalization | urd: جمہوریت |
| Venetian |
| has gloss | vec: El termine democrasìa el vien dal greco demos: popoło e cratos: poter, e a vol dir goerno del popoło. |
| lexicalization | vec: democrasia |
| Vietnamese |
| has gloss | vie: Dân chủ là một hình thức tổ chức thiết chế chính trị của xã hội, trong đó thừa nhận nhân dân là nguồn gốc của quyền lực thông qua một hệ thống bầu cử tự do. Thuật ngữ này xuất hiện đầu tiên tại Hy Lạp với cụm từ δημοκρατία , "quyền lực của nhân dân" được ghép từ chữ δήμος (dēmos), "nhân dân" và κράτος (kratos), "quyền lực" vào khoảng giữa thế kỷ thứ 5 đến thứ 4 trước Công nguyên để chỉ hệ thống chính trị tồn tại ở một số thành bang Hy Lạp, nổi bật nhất là Anthena sau cuộc nổi dậy của dân chúng vào năm 508 TCN . |
| lexicalization | vie: dân chủ |
| Võro |
| has gloss | vro: Demokraatia vai rahvavõim om poliitilinõ kõrd, kon valitõminõ käü rahva puult valituisi saadikidõ abil. |
| lexicalization | vro: Demokraatia |
| Waray (Philippines) |
| has gloss | war: An demokrasya usa nga porma panggobyernohan nga naghahatag hin katungod mamuno ha katawhan o bungtohanon han nasod o estado ha pamaagi han gusto han mayorya. |
| lexicalization | war: Demokrasya |
| Yiddish |
| has gloss | yid: דעמאקראטיע איז אַ גריכיש ווארט וואס מיינט דעם פֿאָלקס מאַכט. אין די פאליטיק איז דאס א פאליטישע אידיאל באגריף און גאנג, איר געדאנק איז צו ערלויבן יעדן בירגער א טייל נעמען אין דער פירונג פון זיין רעגירונג און אז אלע געזעצן זענען פאר שיצן די אינידווידאולע פרייהייטן, וואס מען קען נישט קיינעם גארנישט באגרעניצן נאר אין צוזאמענהאנג מיט די אייגענע זיכערהייט. |
| lexicalization | yid: דעמאקראטיע |
| Yoruba |
| has gloss | yor: Òṣèlúaráìlú je ijoba oniselu aralu boya to ba wa taara latowo awon aralu tabi won fun awon asoju won lase ninu idiboyan lati lo agbara yi. Ni ede Geesi o n je democracy to wa lati oro ede Griiki: δημοκρατία - (dēmokratía) to tunmo si "agbara aralu" eyi ti won yi wa lati δῆμος (dêmos), "aralu" ati κράτος (krátos) "agbara" larin orundun ikarun-ikerin kJ lati tokasi iru sistemu oniselu to wa nigbana ni awon ilu-orile-ede Grisi, pataki ni Ateni Atijo leyin rogbodiyan odun 508 kJ. |
| lexicalization | yor: Òṣèlúaráìlú |
| lexicalization | yor: Òṣèlú |
| Yue Chinese |
| has gloss | yue: 民主即係由人民統治國家嘅意思，相對寡頭政治同獨裁政治。基本上一個民主嘅政府會有公平而普及嘅選舉，人民會有基本人權同自由等等。 |
| lexicalization | yue: 民主 |
| Chinese |
| has gloss | zho: 民主（或譯民主制、民主主義）從其字面上來看（源於希臘文δημος demos；人民；κρατειν kratein；统治），代表著由人民統治。至於民主的統治方法、以及其「人民」的構成範圍則有許多不同的定義，但一般的原則是由多數進行統治。民主通常被人與寡头政治和獨裁政治相比較，在這兩種制度下政治權力高度集中於少數人手上，而沒有如民主政治一般由廣大人民控制。民主一詞經常被使用於描述國家的政治，但民主的原則也適用於其他有著統治行為存在的領域。 |
| lexicalization | zho: 民主 |
